آزمون هوش کتل مقیاس ۲ و ۳ تست هوش نابسته به فرهنگ

آزمون هوش کتل مقیاس ۲ : آزمونهای نابسته به فرهنگ کتل برای سه سطح زیر پیش بینی شده است:

مقیاس ۱ آزمون هوش کتل : برای کودکان ۴ تا ۸ ساله ، برای افراد دارای هوش پایین و برای بزرگسالانی که در بیمارستانهای روانی بستری هستند.

مقیاس ۲ آزمون هوش کتل : برای کودکان ۸ تا ۱۳ساله، برای بزرگسالانی که کمتر از دیپلم سواد دارند و برای اکثر کسانی که بیش از ۵۰ سال دارند.

مقیاس ۳ آزمون هوش کتل : برای سطوح بالاتر از دیپلم، برای دانشگاهیان و بزرگسالان با هوش.

آزمون هوش کتل مقیاس ۲

موقعیت های متعددی ، در مدرسه یا در کارخانه وجود دارد که لازم است اجرای آزمون کمتر از نیم ساعت طول بکشد. به همین دلیل مقیاس ۲ طوری به فرم A و B تقسیم شده که اجرای یک سری کامل ، کمتر از نیم ساعت طول می کشد.اما اگر بخواهند مدت اجرای آزمون زیادتر شود می توانند دو فرم را یکجا اجرا کنند.

زمان لازم برای اجرای خود آزمون ۱۴ دقیقه است اما اگر زمانی را که صرف آموزشهای لازم، پرکردن صفحه اول و … می شود، به آن اضافه کنیم، زمان آزمایش روی هم رفته نیم ساعت خواهد بود. برای اجرای آزمون در زمان آزاد طبیعتاً باید محدودیت زمانی را از بین برد . مقیاس ۲ از ۴ خرده تست (تست فرعی) تشکیل شده که ترتیب و زمان اجرای هر یک از آنها به شرح زیر است:

خرده تست اول: سریها	۱۲ سؤال	۳ دقیقه
خرده تست دوم: طبقه بندیها	۱۴ سؤال	۴ دقیقه
خرده تست سوم: ماتریسها	۱۲ سؤال	۳ دقیقه
خرده تست چهارم: شرایط	۸ سؤال	۴ دقیقه

بنابراین در هر یک از فرمهای A وB تعداد ۴۶ سؤال و در یک آزمون کامل ۹۲ سؤال وجود دارد.

برای شروع آزمایش خرده تستی را انتخاب کرده اند که شناخته شده و فهمش آسان است.

طبق معمول سؤالات بر حسب درجه دشواری تنظیم شده است. تعدادی هم مثال در اول هر خرده تست به منظور آشنایی آزمودنیها با شیوه پاسخگویی و کاهش عادت حاصل از پاسخگویی به خرده تست قبلی وجود دارد. فرمهای A وB سؤال به سؤال تحلیل شده است. تا درجه دشواری سؤالات آنها تقریباً یکسان باشد.

روش اجرای آزمون هوش کتل مقیاس ۲

آزمون هوش کتل مقیاس ۲ با چهار روش قابل اجراست : با محدودیت زمانی یا بدون محدودیت زمانی ، انفرادی یا گروهی. دستورهایی که در زیر می آید اجرای آزمون با محدودیت زمانی را شامل می شود: در مورد اجرای آزمون بدون محدودیت زمانی کافی است قسمتهایی که به فواصل زمانی مربوط می شود حذف گردد.

پس از انجام اعمال مقدماتی و معمولی به منظور مأنوس کردن آزمودنی یا آزمودنیها با شرایط آزمایش و برانگیختن میل اجرای بهتر آن آزماینده باید خاطر نشان کند که در آخر هر خرده تست برخی از سؤالات بسیار دشوار است و عملاً کمتر کسی پیدا می شود که بتواند در زمان تعیین شده به همه آنها پاسخ بدهد. در عین حال آزماینده باید سفارش کند که آزمودنیها تا می توانند تلاش کنند و بهترین پاسخ را تشخیص دهند .او باید یاد آوری کند که برای همه سؤالات پاسخ بدهند و هیچ سؤالی را بدون پاسخ نگذارند . به عبارت دیگر آزمودنیها باید بدانند که نمره منفی وجود نخواهد داشت.

پس از مقدمه فوق از دستو رات تفصیلی زیر استفاده خواهد شد .این دستورها باید به زبان خیلی ساده بیان شود و اگر لازم شد همراه با حرکات باشد.اجرای صحیح این آزمون و هر آزمون دیگر ، ایجاب می کند که آزمودنیها دستورالعمل را خوب درک کنند.

دفترچه تصاویر را توزیع می کنند ، از آزمودنیها می خواهند تا مشخصات خود را روی صفحه اول آن بنویسند .از آنها می خواهند که تا اجازه داده نشده دفترچه را باز نکنند .پس از آنکه همه آماده شدند به آنها می گویند :

صفحه را برگردانید .آزمون شماره ۱ را می بینید (آزماینده دفترچه خود را بلند می کند و صفحه اول آن را با انگشت نشان می دهد ). در اینجا سه خانه کوچک می بینید :

فرم A – می بینید که نوار سیاه رنگ ، هر اندازه که ما جلوتر می رویم ، درازتر می شود.

فرم B – می بینید که نوار سیاه رنگ ، هر اندازه که ما جلوتر می رویم ، به سمت راست متمایل تر می شود.

بعد می گوید:

روی دفترچه خودتان به این ردیف نگاه کنید . حال از شما می خواهیم که از میان خانه های سمت راست خانه ای را که می تواند دراین خانه نقطه چین قرار بگیرد انتخاب کنید (چند ثانیه مکث). در اینجا برای اینکه شما متوجه شوید ، بهترین جواب را انتخاب کرده زیر آن خط کشیده اند.

فرم A – پاسخ صحیح : اولین خانه از سری تصاویر سمت راست.

حال به ردیف دوم نگاه کنید .قسمت سیاه رنگ دارای یک دنباله است .این دنباله ابتدا به سمت چپ بعد به سمت راست و دوباره به سمت چپ متمایل شده است.در نوبت آخر به کدام جهت متمایل خواهد شد ؟

(صبر می کنند تا آزمودنیها پاسخ دهند ).بلی به سمت راست متمایل خواهد شد. باز هم در اینجا بهترین پاسخ را انتخاب و زیر آن خط کشیده اند.( نشان می دهند).

حال ردیف سوم را ملاحظه کنید . می بینید که قسمت سیاه رنگ، در سه خانه متوالی ، به تدریج می چرخد. در خانه چهارم به کجا خواهد رسید؟ ( صبر می کنند تا آزمودنیها خودشان پاسخ دهند)، بلی اولین خانه سمت راست.

فرم B – پاسخ صحیح: دومین تصویر.

حال به ردیف دوم نگاه کنید . می بینید که مربع کوچک اول سیاه دومی سفید و سومی باز سیاه است ( نشان می دهند). به نظر شما این مربع در خانه بعدی چگونه خواهد بود؟ ( صبر می کنند تا آزمودنیها خود پاسخ دهند). بلی مربع کوچک دوباره به رنگ سفید خواهد بود. به همین دلیل زیر خانه ای که مربع سفید دارد خط کشیده اند (نشان می دهند).

حال به ردیف سوم نگاه کنید . می بینید که وقتی از خانه اول به خانه سوم نظر می اندازیم ، دست می چرخد. در خانه چهارم چگونه خواهد بود؟ ( صبر می کنند تا ازمودنیها پاسخ دهند). بلی تصویر سوم از سمت راست.

اجرای تست هوش کتل مقیاس ۲ را به ترتیب زیر ادامه می دهند :

وقتی گفتیم شروع کنید از اولین ردیف زیر خط شروع می کنید و تا پایان صفحه بعد پاسخ می دهید . در هر ردیف فقط یکی از تصاویر سمت راست درست است .آن را پیدا می کنید و زیرش خط می کشید.

شما وقت کافی برای پاسخگویی به همه سؤالات را نخوهید داشت . با وجود این تا می توانید تند و سریع کار کنید . وقتی نظرتان در مورد یک سؤال تغییر کرد می توانید پاسخ خود را عوض کنید ، اما به محض آنکه گفتیم « وقت تمام است » دیگر شما حق نخواهید داشت که سؤالی را عوض کنید .آماده هستید؟ شروع کنید. بعد از سه دقیقه گفته می شود:

وقت تمام است. مدادها را روی میز بگذارید و صفحه را برگردانید . به آزمون شماره ۲ می رسید .در بالای صفحه، به ردیف اول تصاویر نگاه کنید. چهار تصویر چیزی به اشتراک دارند اما یکی از آنها متفاوت از بقیه است . در این آزمون از شما می خواهیم که در هر ردیف تصویری را که با بقیه تفاوت دارد پیدا کنید و زیرش خط بکشید.

فرم A – در ردیف بالا خطی زیر تصویر ۴ کشیده شده تا متوجه شوید که بهترین پاسخ است .حال ردیف دوم را ملاحظه کنید .تمام دایره ها سفیدند مگر یکی از آنها که سیاه است . به این دلیل خطی زیر آن کشیده شده است .

فرم B – در ردیف بالا خطی زیر تصویر دوم کشیده شده تا معلوم شود که خانه دوم پاسخ صحیح است حال به ردیف دوم نگاه کنید .همه مستطیلها به یک اندازه اند مگر مستطیل سوم . بنابراین خطی زیر آن کشیده شده است . آزمایش را با عبارات زیر ادامه می دهند :

وقتی گفتیم شروع کنید ، مدادتان را بر می دارید ، در هر ردیف تصویری را که با بقیه تفاوت دارد پیدا می کنید و خطی زیر آن می کشید . یادتان باشد که در هر ردیف فقط یک تصویر وجود دارد که از بقیه متفاوت است . سریع و با دقت کار کنید . سعی کنید تا پایان وقت تعداد بیشتری از آنها را پیدا کنید .از زیر این خط شروع می کنید و تا پایان صفحه بعد ادامه می دهید . آماده هستید؟ شروع کنید.

بعد از چهار دقیقه باید گفت:

وقت تمام است. مدادها را روی میز بگذارید و صفحه را بر گردانید . به آزمون شماره ۳ می رسید . به تصویر سمت چپ بالای صفحه نگاه کنید . چهار تا خانه می بینید .یکی از خانه ها ناقص است (نشان می دهند). تصویر ناقص در میان پنج تصویر سمت راست پیدا می شود .می توانید بگویید کدام است ؟ (صبر می کنند تا آزمودنیها دست بلند کنند و پاسخ دهند )، بلی همین است.

فرم A – تصویر سوم.

فرم B – تصویر دوم.

به طوری که می بینید ، برای اینکه پاسخ صحیح را به شما نشان دهند ، خطی زیر آن کشیده اند . اگر این تصویر را در خانه نقطه چین بگذارید ، تصویر بزرگ سمت چپ تشکیل می شود .حال به ردیف دوم نگاه کنید .تصویری که باید در اینجا قرار گیرد تا تصویر بزرگ تکمیل شود کدام است؟ بلی همین است.

فرم A – اولین خانه از سری تصاویر سمت راست.

فرم B – چهارمین خانه از سری تصاویر سمت راست.

تصویری که زیرش خط کشیده شده است باید در محل خالی گذاشته شود تا تصویر سمت چپ کامل گردد .

حال ردیف سوم را ملاحظه کنید . تصویری که زیرش خط کشیده شده تصویری است که می تواند تصویر سمت چپ را کامل کند . وقتی گفتیم شروع کنید، با اولین تصویری که در زیر خط وجود دارد شروع می کنید ، در میان تصاویر سمت راست تصویری را پیدا می کنید که اگر در مربع نقطه چین قرار گیرد تصویر سمت چپ تکمیل می شود . زیر تصویری که پیدا کرده- اید خط می کشید. سعی کنید تا پایان وقت ، تعداد بیشتری از آنها را پیدا کنید .

آماده هستید، شروع کنید. بعد از سه دقیقه می گویند:

وقت تمام است. مدادها را روی میز بگذارید و صفحه را بر گردانید . به آزمون شماره ۴ می رسید . در گوشه ی چپ:

فرم A – یک دایره و در داخل آن یک مربع وجود دارد . نقطه ای را می بینید که در داخل دایره اما در خارج مربع گذاشته شده است .

فرم B – یک مربع و در داخل آن یک دایره وجود دارد . نقطه ای را می بینید که در داخل مربع اما در خارج دایره گذاشته شده است.

حال به سری تصاویر سمت راست نگاه کنید .آیا تصویری وجود دارد که شما بتوانید همان کار را انجام دهید ؟ یعنی بتوانید:

فرم A – نقطه ای در داخل دایره و در خارج مربع بگذارید؟ تصویر اول خوب نیست، زیرا نقطه ای که در داخل دایره باشد در داخل مربع نیز خواهد بود.

فرم B – نقطه ای در داخل مربع و در خارج دایره بگذارید ؟ تصویر اولی خوب نیست ، زیرا نقطه ای که در داخل مربع باشد در داخل دایره نیز خواهد بود.

تصویر دوم هم خوب نیست، اما تصویر سوم خوب است ، به طوریکه می بینید نقطه در داخل:

فرم A – دایره و در خارج مربع است.

فرم B – مربع و در خارج دایره است.

خطی در زیر آن تصویر کشیده شده ، زیرا تنها تصویری است که شما می توانید همان کاری را انجام دهید که در مدل انجام گرفته است . در ردیف دوم، تصویر سمت چپ نقطه ای را نشان می دهد که در داخل جسم تخم مرغی شکل و در :

فرم A – زیر خط گذاشته شده است .آیا در سمت راست می توانید تصویری پیدا کنید که در آن بتوان نقطه ای در داخل تخم مرغ و در زیر خط گذاشت؟

فرم B – بالای خط گذاشته شده است. آیا در سمت راست می توانید تصویری پیدا کنید که در آن بتوان نقطه ای در داخل تخم مرغ و در بالای خط گذاشت ؟(اجازه می دهند تا آزمودنیها دست بلند کنند و جواب بدهند ). بلی می بینید که این کار در تصویر دوم انجام گرفته است .

در ردیف سوم تصویر نشان می دهد که نقطه باید در داخل دو مربع و در خارج دایره باشد .در اولین تصویر سمت راست شما نمی توانید نقطه ای بگذارید که :

فرم A – در داخل دو مربع باشد.این کار در تصویر دوم امکان پذیر است ، اما در اینجا نیز نقطه در خارج دایره نخواهد بود . در حقیقت تنها در تصویر سوم شما می توانید چنین نقطه ای بگذارید .

فرم B – در عین حال در داخل دو مربع باشد زیرا در آن صورت در داخل دایره نیز خواهد بود . تصویر بعد نیز چنین اجازه ای را به شما نمی دهد . در تصویر سوم هم همین طور . تنها تصویر چهارم به شما اجازه می دهد که نقطه ای در داخل دو مربع و در عین حال در خارج دایره بگذارید .

وقتی گفتیم شروع کنید با اولین ردیفی که در زیر خط است شروع می کنید .محل نقطه را خوب به خاطر می سپارید . به تصاویر سمت راست نگاه می کنید . در روی تصویری که انجام چنین کاری ممکن است نقطه ای با مداد می گذارید ، بعد زیر تصویر خط می کشید. فراموش نکنید که هم باید نقطه بگذارید و هم زیر تصویر یک خط بکشید . برای همین یک صفحه به اندازه دو صفحه آزمونهای قبلی وقت دارید . اما وقت را بیخودی ازدست ندهید .سعی کنید تعداد بیشتری را پاسخ دهید آماده هستید ؟ شروع کنید.

بعد از ۴ دقیقه باید گفت: وقت تمام است، مدادها را زمین بگذارید، دفترچه را بر گردانید .

پس از اتمام آزمایش باید دفترچه را هر چه سریعتر جمع آوری کرد ، تا آزمودنیها فرصت تعویض پاسخها را نداشته باشند .

تصحیح آزمون هوش کتل مقیاس ۲

به هر یک از پاسخهای صحیح یک نمره داده می شود . اگر کسی برای سؤالی که یک جواب دارد دو جواب بدهد یا برای سؤالی که دو جواب لازم دارد یک جواب بدهد . هیچ امتیازی نمی گیرد ، حتی اگر یکی از این پاسخها یا پاسخ داده شده درست باشد .

در صفحه اول دفترچه تصاویر جدولی وجود دارد که درآن نمره هر خرده تست بطور جداگانه یادداشت می شود و در ردیف پایین مجموع نمرات درج می گردد.قسمت دیگری هم برای درج ملاحظات در نظر گرفته شده است . در این قسمت اشتباهات و طرز پاسخگویی به سؤالات را یاد داشت می کنند .

درجه بندی آزمون هوش کتل مقیاس ۲

ارقام موجود در جدول زمانی برای فرم B معتبر خواهد بود که این فرم بعد از فرم A اجرا شود . تفاوتی که بین نمرات ردیف اول و ردیف دوم دیده می شود ، در واقع، نتیجه یاد گیری است که در جریان پاسخگویی به فرم A حاصل داده شده است.