درمان بوسیله حیوانات خانگی یا درمان به کمک حیوان خانگی

درمان بوسیله حیوانات خانگی (AAT)

درمان بوسیله حیوانات

برای مطالعه این مطلب با سایت روانشناسی روان راهنما همراه باشید.

یکی از روش های مورد استفاده در بهبود مشکلات که در ایران کمتر شناخته شده است، بهره گیری از حیوان خانگی است که به آن درمان بوسیله حیوانات خانگی یا کمک حیوان خانگی گفته میشود. تحقیقات گسترده وپربارمحققان در اقسانقاط کشورهای مختلف جهان نشان داده که می‎توان پاره‎ای از مشکلات عاطفی و اختلالات رفتاری را بوسیله حیوانات خانگی درمان و پیشگیری نمود. درمان کمک حیوانات خانگی یک شاخه درمانی در حال رشد است که در آن از سگ، گربه یا حیوانات خانگی دیگر برای کمک به بهبود مردم و مقابله بهترشان با مشکلات سلامتی استفاده می‌شود.

مداخله ای هدفمدار (gool-directted) با استنفاده از یک حیوان به عنوان بخشی از فرایند درمان برای رسیدن به اهداف خاص درمانی (fine، ۲۰۱۰). در این روش با ترغیب تعامکل و همکاری مثبت انسان – حیوان در یک محیط درمانی شرایط بهبود یا درمان بیمار تسهیل می گردد .(chandler،۲۰۱۲).

درمان بوسیله حیوانات خانگی

شواهد و قراین تاریخی، مذهبی و ادبی حکایت از روابط و دلبستگی‌های ژرف بین انسان و حیوان دارد. ازجمله: در نقش‌های چون نگهبان، خدمتکار، همراه، وسیلۀ نقلیه، منبع تغذیّه، راهنما برای کمک به افراد با نیازهای ویژۀ بینایی، شنوایی، جسمانی و اوتیسم. بسیاری از اسباب بازی ها، وسایل شخصی و حتّی پوشاک کودکان به شکل حیوانات مختلف طراحی می شوند، از طرفی داستان ها و کتاب های کودکان مثل بزبز قندی، مملو از حیوانات است.

درمان به کمک حیوانات خانگی از جهتی گونه ای بازی درمانی است . در این روش درمانی کودک با حیوان خانگی مانند یک اسباب بازی تعامل راحتی دارد، به طور طبیعی به او نزدیک میشود و حیوان هیچ خواسته ای از کودک ندارد و کودک میتواند انتخاب کند که با او تعامل داشته باشد یا فقط مشاهده گر باشد. همچنین برخی بازی درمانگران از حیوان خانگی در اتاق بازی خود استفاده میکنند. کداسون و شفر (۲۰۱۰) بخش کوتاهی از کتاب بازی درمانی خود را به استفاده از حیوانات اهلی در محیط بازی اختصاص داده اند. اما از آنجا که کودک برخلاف بازی درمانی سنتی در این روش با موجودی زنده روبرو است که قابلیت تعامل دارد؛ باید این روش را روشی متمایز دانست. تعامل با موجود زنده این روش را در مقایسه با بازی درمانی به دنیای واقعی نزدیکتر میکند. ضمن اینکه مانند بازی درمانی دیگر نیازی به وسایل و ابزار خاص یا اتاق بازی نیست و میتوان شرایطی را فراهم کرد که فرایند درمان در خانه یا محیطهای کاملا طبیعی و جذاب برگزار شود.

درمان به کمک حیوانات خانگی یا AAT نوعی مداخله در سلامت است که با استفاده از یک حیوان به عنوان جزئی از درمان، منجر به بهبود عملکرد جسمی، اجتماعی، هیجانی و شناختی میشود (برت و همکاران، ۲۰۱۶). این شیوه برای اولین بار توسط لوینسن برای درمان کودکان و نوجوانان دارای مشکلات هیجانی یا رفتاری استفاده شد و از آن به بعد مطالعات گوناگونی برای نشان دادن تاثیر آن انجام شده است (نیمر و لاندا، ۲۰۰۷) که بیانگر تاثیر AAT در کاهش اضطراب (میلر و اینگرام، ۲۰۰۰؛ لانگ و همکاران، ۲۰۱۰) درد (براون و همکاران، ۲۰۰۹) افزایش کیفیت زندگی و تعدیل نشانه های هیجانی و رفتاری اختلالات شدید روانی (استفانی و همکاران، ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶) است. برای مثال (هفمن و همکاران (۲۰۰۹) نشان دادند که حضور یک سگ میتواند باعث کاهش آشفتگی و تسهیل مواجهه با مشکلات مربوط به بیمارستان در کودکان بستری گردد.

میزان شیوع استفاده از حیوان خانگی اهمیت آن را در دنیای مدرن نشان می دهد. گروه زیادی از مردم اقدام به نگهداری حیواناتی مانند سگ، گربه، کبوتر، قناری و ماهی می کنند. پژوهشگران مختلف بر ارزش روان شناختی و عاطفی نگهداری حیوان تاکید دارند (مک کانل[۱] ، براون[۲]،شدا[۳] ، استیتن[۴]، و مارتین[۵]، ۲۰۱۱؛ زیلچامانو[۶] ، میکالینسر[۷] و شاور[۸]، ۲۰۱۱)

ارتباط ساده و پایدار با حیوان خانگی احساسات مثبت را برای صاحب حیوان به دنبال خواهد داشت (پیس[۹]، ۲۰۱۱). ارتباط عاطفی با یک حیوان می تواند باعث کاهش استرس (فریدمن[۱۰] ، توماس، سن[۱۲]، چاپا[۱۳] و مک کان[۱۴]، ۲۰۱۳) و بهبود سلامتی (هیدی[۱۵] و گربکا[۱۶] ، ۲۰۱۱) گردد.

لوینسون[۱] (۱۹۷۰) یکی از اولین افرادی است که مزایای ارتباط بین کودکان و حیوانات را در محیط درمان بررسی کرده است. او یک درمانگر کودک بود، به این نتیجه رسید که که تعامل نزدیک با یک حیوان به کودکان بیمار فرصت ایجاد احساس اعتماد برقراری ارتباط عاطفی به صورت امن و قابل کنترل (بک[۲] و مدرش[۳]، ۲۰۰۸).

آنتونکوپولوس[۴] و پیچل[۵] (۲۰۱۰) نشان دادند که داشتن ارتباط و دلبستگی نزدیک با یک سگ باعث کاهش افسردگی صاحبان سگ می شود.

[۱] – Levinson

[۲] – Beck

[۳] – Madresh

[۴] – Antonocopoulos

[۵] – Pychyl

درمان بوسیله حیوانات خانگی

زیلچا مانو ، میکالینسر و شاور (۲۰۱۲) در پژوهشی ۱۲۰ نفر را به سه گروه تقسیم کردند و به هر سه گروه تکالیف استرس زا دادند. در کنار گروه اول یک حیوان خانگی وجود داشت، در گروه دوم درباره یک حیوان خانگی صحبت شد و درباره آن فکر شد و گروه سوم گروه گواه بود. نتایج نشان داد گروه های اول و دوم در مقایسه با گروه گواه فشار خون کمتری را در ضمن تکلیف داشتند.

پژوهش بارکر[۱] ، کنیزلی[۲] ، مک کاین[۳] ، شابرت[۴] و پاندارنگی[۵] (۲۰۱۰) نشان می دهد هم در حیوان و هم در انسان هنگام تعامل مثبت، هورمون اکسی توسین ترشح می شود. و این هورمونی است که در تعاملات اولیه بین نوزاد و مادر دیده می شود.

[۱] – Burker

[۲] – Knisely

[۳] – McCain

[۴] – Schubert

[۵] – Pandurangi

پژوهش ها نشان می دهند AAT شیوه ای موثر در افزایش رفتارهای اجتماعی مثبت (مکالی[۱]، ۲۰۰۶)، افزایش عزت نفس (کرینگ[۲] ، لاندبرگ[۳] و رادنیک[۴]، ۲۰۱۳) ، کاهش افسردگی و اضطراب است (تسای[۵]، گریدمن[۶] و توماس[۷]، ۲۰۱۰).

پژوهش های عصب زیستی[۸] روابطی بین درمان به کمک حیوان خانگی و فعالیت نیمکره راست به ویژه در بخش سیستم سیمبلیک که به هیجانات مربوط است، یافته اند (گیست، ۲۰۱۱).

[۱] – Macauley

[۲] – Corring

[۳] – Lundberg

[۴] – Rudnick

[۵] – Tsai

[۶] – Greidman

[۷] – Thomas

[۸] – neurobiological