روانشناسی تجارب عرفانی

اصطلاح تجربه عرفانى دیرزمانى نیست که به کار مى رود و به طور کلى مراد از آن انکشافات، شهودها و احوالى است که عارف در سیر عرفانى خود از سر مى گذراند. خاستگاه این اصطلاح و اصطلاح “تجربه دینى” در مباحث تجربه گرایان (آمپریستها) و مبحث اصالت تجربه حسى بوده است. در آن جا مفهوم “تجربه“ منصرف به تجربه حسى است. اما از آن جا که “تجربی بودن” در ذات خود هیچ اقتضایى براى “حسى بودن” ندارد، بلکه فقط بر “بلاواسطه بودن” و مواجهه مستقیم با امر مورد تجربه دلالت مى کند، این واژه را از زمان فردریش شلایرماخر (۱۷۶۸-۱۸۳۴) براى احوال و آگاهى هاى مستقیم یا بی واسطه به استعاره گرفته یا به تعبیری توسعه داده اند. (لگن هاوسن، ۱۳۷۹، ۷) بنابراین، اکنون که لفظ “تجربه” را براى احوال و وضعیت هاى دینى یا عرفانى به کار مى برند به مفهوم جوهرى آن، یعنى “بی واسطه بودن” یا شهودى بودن یا وجدانى بودن نظر دارند، نه مفهوم عارضىِ آمپریستى، یعنى “حسى بودن”.

یکی از مسائل مهم در شناخت قابلیت های انسانی ازمنظر روان شناسی عرفان وتجارب عرفانی است. روانشناسان سعی کرده اند وقوع این تجارب عرفانی در انسان ها را بر اساس تفکرات واعتقادات خود تفسیر نمایند