پرسشنامه هوش معنوی

پرسشنامه هوش معنوی

پرسشنامه هوش معنوی دارای ۴۲ سوال بوده و هدف آن بررسی مولفه های هوش معنوی (زمینه تفکر کلی و بعد اعتقادی، توانایی مقابله و تعامل با مشکلات، خودآگاهی و عشق و علاقه، پرداختن به سجایای اخلاقی) می باشد.

مولفه های پرسشنامه هوش معنوی

بعد	سوالات مربوطه
زمینه تفکر کلی و بعد اعتقادی	۱۱، ۱۲، ۱۵، ۱۷، ۲۲، ۲۳، ۲۸، ۲۹، ۳۴، ۳۸، ۳۹، ۴۲
توانایی مقابله و تعامل با مشکلات	۱، ۲، ۳، ۷، ۸، ۹، ۱۰، ۱۳، ۱۴، ۱۸، ۱۹، ۲۰، ۲۶، ۳۲، ۳۵
خودآگاهی و عشق و علاقه	۴، ۵، ۶، ۲۴، ۲۵، ۳۰، ۳۱، ۳۳
پرداختن به سجایای اخلاقی	۱۶، ۲۱، ۲۷، ۳۶، ۳۷، ۴۰، ۴۱

هوش معنوی

واژه معنویت را به عنوان هسته درونی خودمعرفی کرده اند که می تواند آرامش را به خصوص در شرایط استرس زا به انسان هدیه کرده و او را به یک نیروی برتر دراین جهان هستی متصل کند.

هوش معنوی برای نخستین بار در سال ۱۹۹۶ توسط استیونز مطرح شد. بعد در سال ۱۹۹۹ توسط امونز گسترش یافت.امونز (۲۰۰۰) پیدایش سازه هوش معنوی را به عنوان کاربرد ظرفیتها و منابع معنوی در زمینه ها و موقعیت عملی درنظرمیگیرد. به عبارتی، افراد زمانی هوش معنوی را به کار میگیرند که بخواهند از ظرفیتها و منابع معنوی برای تصمیم گیری های مهم و اندیشه در موضوعات هستی یا تلاش در جهت حل مسئله روزانه استفاده کنند(شیوا زمانلو،۱۳۹۲).

آیتم های پرسشنامه هوش معنوی

پرسشنامه هوش معنوی بر اساس مقیاس لیکرت (بسیار کم،۱؛ کم۲؛ گاهگاهی،۳؛زیاد،۴؛ بسیار زیاد؛۵) میباشد ( توجه مقیاس لیکرت در انتهای پرسشنامه کاملا توضیح داده شده است.)

کاملا موافق	موافق	نظری ندارم	مخالف	کاملا مخالف	گزینه
۵	۴	۳	۲	۱	امتیاز

ردیف	عبارات پرسشنامه هوش معنوی	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم

		۱	۲	۳	۴	۵
۱	درباره چیزهایی که خارج از عمل من است دچار نگرانی و تشویش می شوم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۲	اغلب مشکلات خود را بزرگتر از آنجه هست جلوه می دهم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۳	نمی توانم به سادگی مخالفت خود را با هر مسئله ای بیان کنم .	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۴	اشتباهاتم را می پذیرم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۵	من خوشبختی را درکمک به دیگران می بینم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۶	برای آگاهی ازنظرات و افکار جدید از فرصت ها استفاده می کنم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۷	اغلب از این که نمی توانم دیگران را آن گونه که دوست دارم تغییر بدهم، عصبانی می شوم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۸	مشکلات زیاد مرا دچار یأس و نا امیدی می کند.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۹	اغلب همان چیزی می شوم که دوست دارم دیگران فکر کنند.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۱۰	اغلب خود را با دیگران مقایسه می کنم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۱۱	از این که گره گشای مشکل کسی باشم خوشحال می شوم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۱۲	معتقدم در پس این زندگی مادی، حیات دیگری نیز وجود دارد.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۱۳	گاهی اوقات احساسمی کنم برای یک مشکل بزرگ هیچ راه حلی وجود ندارد.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۱۴	احساس نیاز شدید به تأیید همگان دارم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۱۵	به قیمت صدمه زدن به دیگران، به دنبال مقام و موقعیت بالاتر هستم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۱۶	ما درست درجایی قرار داریم که می بایستی قرار داشته باشیم وکاری را انجام می دادیم که می بایستی انجام می دادیم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۱۷	معتقدم که نیرویی درهر لحظه حرکات و اعمال مرا هدایت و راهنمایی و رهبری می کند.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۱۸	دائماً خود را به خاطر آنچه قبلاً انجام داده ام مؤاخذه می کنم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۱۹	در هنگام روبرو شدن با مشکلات، دچار تشویش و نگرانی می شوم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۲۰	احساس می کنم باید هر لحظه خود را به یکرنگی درآورم تا خود را با خواسته های دیگران تطبیق دهم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۲۱	از زندگیم راضی هستم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۲۲	احساسمی کنم نیرویی بیکران حاکم برجهان مرا حمایت و پشتیبانی می کند.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۲۳	معتقدم هر موفقیت و شکستی که به دست می آورم، در ورای آن حکمتی است.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۲۴	می توانم به راحتی با انتقاد کنار بیایم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۲۵	سعی می کنم هرگاه با یک مشکل روبرو شدم، تجربیات لذت بخش را به خاطرآورم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۲۶	معتقدم وقتی ازدیگران انتقاد می کنیم، خود را بد جلوه داده ایم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۲۷	به کسی که اکنون هستم و چیزی که اکنون دارم، راضی هستم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۲۸	از این که با دیگران احساس همدلی می کنم، خوشحال می شوم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۲۹	از تماشای کائنات و پدیده های آفرینش، احساس لذت می کنم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۳۰	معمولاً نظرات متفاوت دیگران را با آغوش باز می شنوم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۳۱	کاری را که شروع می کنم ادامه می دهم و همه ی مشکلات و دشواری های آن را به جان می خرم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۳۲	توانایی (نه گفتن) را ندارم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۳۳	سعی می کنم بدی های دیگران را ببخشم و به آنها نیکی کنم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۳۴	در موقعیتهای بحران زا از ارتباط خود با نیرویی قدرتمند و بیکران جهت کسب آرامش استفاده می کنم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۳۵	اغلببه نشستن و فکر کردن درباره مشکلات و موضوعات گذشته می پردازم و حسرت می خورم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۳۶	من درست خود را به همان صورتی که هستم دوست دارم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۳۷	اگر چه در زندگیم اشتباهات زیادی داشتم، با این حال به خود افتخار می کنم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۳۸	معتقدم نیرویی در همه آنچه انجام می دهم و هستم نهفته است.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۳۹	قدرتی عظیم درکار این جهان حکمفرماست.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۴۰	اعتماد به نفس دارم.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۴۱	احساس می کنم که زندگیم هر روز بهتر از دیروز است.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
۴۲	معتقدم که : قطره ای کزجویباری بگذرد / ازپی انجام کاری می رود.	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم

نمره گذاری پرسشنامه هوش معنوی

پرسشنامه هوش معنوی بر اساس طیف لیکرت می باشد که از ۱ تا ۵ نمره گذاری شده است.

به دو طریق می توان از تحلیل پرسشنامه هوش معنوی استفاده کرد

تحلیل بر اساس مولفههای پرسشنامه
تحلیل بر اسا س میزان نمره به دست آمده

اما این شیوه نمره گذاری در مورد سوالات ۱، ۲، ۳، ۷، ۸، ۹، ۱۰، ۱۳، ۱۴، ۱۵، ۱۹، ۲۰، ۲۶ و ۳۵ معکوس شده و به صورت زیر در خواهد آمد

گزینه	کاملا مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملا موافقم
امتیاز	۵	۴	۳	۲	۱

تحلیل بر اساس مولفه های پرسشنامه

به این ترتیب که ابتدا پرسشنامه ها را بین جامعه خود تقسیم و پس از تکمیل پرسشنامه ها داده ها را وارد نرم افزار اس پی اس اس کنید. البته قبل از وارد کردن داده ها شما باید پرسشنامه را در نرم افزار اس پی اس اس تعریف کنید و سپس شروع به وارد کردن داده ها کنید.

چگونگی کار را برای شفافیت بیشتر به صورت مرحله به مرحله توضیح می دهیم

مرحله اول. وارد کردن اطلاعات تمامی سوالات پرسشنامه ( دقت کنید که شما باید بر اساس طیف لیکرت عمل کنید مثلا اگر شخصی سوال ۷ پرسشنامه را خیلی کم انتخاب کرده است شما باید در پرسشنامه در جلوی سوال ۷ عدد ۱ ( خیلی کم ) را بگذارید.

مرحله دوم. پس از وارد کردن داده های همه سوالات، سوالات مربوط به هر مولفه را کمپیوت(compute) کنید. مثلا اگر مولفه اول X و سوالات آن ۱ تا ۷ است شما باید سوالات ۱ تا ۷ را compute کنید تا مولفه x ایجاد شود.

به همین ترتیب همه مولفه ها را ایجاد کنید و پس از این کار در نهایت شما باید همه مولفه ها که ایجاد کردید را با هم compute کنید تا این بار متغیر اصلی تحقیق به وجود بیاید که به طور مثال متغیر مدیریت دانش یا … است.

مرحله سوم. حالا شما هم مولفهها را به وجود آورده اید و هم متغیر اصلی تحقیق را؛ حالا می توانید از گرینه آنالیز هر آزمونی که می خواهید برای این پرسشنامه( متغیر) بگیرید.

مثلا می توانید آزمون توصیفی( میانگین، انحراف استاندارد، واریانس) یا می توانید آزمون همبستگی را با یک متغیر دیگر بگیرید.

تحلیل بر اساس میزان نمره پرسشنامه

بر اساس این روش از تحلیل شما نمرههای به دست آمده را جمع کرده و سپس بر اساس جدول زیر قضاوت کنید.

توجه داشته باشید میزان امتیاز های زیر برای یک پرسشنامه است در صورتی که به طور مثال شما ۱۰ پرسشنامه داشته باشید باید امتیاز های زیر را ضربدر ۱۰ کنید

مثال: حد پایین نمرات پرسشنامه به طریق زیر بدست آمده است

تعداد سوالات پرسشنامه ضربدر ۱ = حد پایین نمره

حد پایین نمره	حد متوسط نمرات	حد بالای نمرات
۴۲	۱۲۶	۲۱۰

در صورتی که نمرات پرسشنامه بین۴۲ تا ۸۴ باشد، میزان هوش معنوی در این جامعه ضعیف می باشد.
در صورتی که نمرات پرسشنامه بین۸۴ تا ۱۲۶ باشد، میزان هوش معنوی در سطح متوسطی می باشد.
در صورتی که نمرات بالای ۱۲۶باشد، میزان هوش معنوی بسیار خوب می باشد.

روایی و پایایی پرسشنامه هوش معنوی

قابلیت اعتماد یا پایایی یک ابزار عبارت است از درجه ثبات آن در اندازه گیری هر آنچه اندازه میگیرد یعنی اینکه ابزار اندازهگیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست میدهد.

شایان ذکر است که بدیع و همکاران (۱۳۸۹) برای محاسبه پایایی پرسشنامه هوش معنوی از دو روش آلفای کرونباخ و تنصیف استفاده نموده اند که مقدار آن برای کل پرسشنامه به ترتیب برابر با ۸۵/۰ و ۷۸/۰ بدست آمد ه و این این بیانگر پایایی قابل قبول پرسشنامه یاد شده می باشد. در کل، ضرایب پایایی مقیاس هوش معنوی بین ۶۹/۰ تا ۸۵/۰ نوسان داردکه بیانگر ضرایبپایایی قابل قبول می باشد. همچنین برای تعیین اعتبار پرسشنامه یاد شده نمره آن با نمره سؤال ملاک همبسته شده و مشخص گردید که رابطه مثبت و معنی داری بین آنها وجود دارد (۵۵/۰ = r) که نشان می دهد پرسشنامه هوش از اعتبار مناسبی برخوردار است. در پایان نامه ابراهیمی کوه بنانی (۱۳۹۰) پایایی پرسشنامه هوش معنوی بدیع با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه شد که مقادیر آن در جدول زیر ارائه گردیده است:

نام متغیر	میزان آلفای کرونباخ
هوش معنوی	۸۵/۰

منبع:

بدیع، علی؛ سواری، الهام؛ باقری دشت بزرگ، نجمه و لطیفی، وحیده (۱۳۸۹). ساخت و اعتباریابی پرسشنامه هوش معنوی. اولین همایش ملی روانشناسی دانشگاه پیام نور تبریز.

ابراهیمی کوه بنانی، شهین، (۱۳۹۰)، رابطه هوش هیجانی و هوش معنوی با رضایت از زندگی در دانش آموزان تیز هوش دختر دبیرستانی شهر بیرجند، پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشدرشته روان شناسی و آموزش کودکان استثنائی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قاینات.

زمانلو،شیوا؛خادمی،علی(۱۳۹۲).جایگاه هوش معنوی در سلامت روانی کارکنان،نشریه تعالی تخصصی مدیریت،سال سوم ،شماره ۱۹ و ۲۰

با ما در روان راهنما همراه باشید