آزمون خط زنی تولوز – پیرون

دقت را استعداد به حساب نمی آورند و آزمونی وجود ندارد که به اندازه گیری دقت اختصاص داشته باشد .ممکن است این ادعا عجیب به نظر برسد و روان شناسان اوایل قرن بیستم را نیز در تعجب فرو برده بود . با این حال عدم قبول دقت به عنوان یک استعداد جداگانه در عمل تایید شده است .در حقیقت باید بگوییم همه ی آزمونها ، تا اندازه ای ، آزمونهای دقت به حساب می آیند مشهورترین آزمون دقت ، آزمون خط زنی است .

آزمون خط زنی تولوز – پیرون :

اصول کلی در آزمون خط زنی این است که آزمایش شونده بتواند ، در میان تعدادی از علایم ، علایم مورد نظر را با سرعت تشخیص دهد وروی هر یک از آنها خط بکشد . آزمون خط زنی به این صورت هم می تواند باشد که یک صفحه روزنامه برداریم وتصمیم بگیریم که برخی حروف آن ،مثلا (م) ،(و) و(ن) را خط بزنیم. اولین کسی که این آزمون را مطرح کرد بوردون روانشناس فرانسوی بود به سال ۱۹۰۴ ، پیرون وتولوز ،دو روانشناس دیگر فرانسوی با الهام گرفتن از ابتکار بوردون پیشنهاد کردند که به جای حروف ، از علایم استفاده شود تا تداخل فرهنگی از بین برود هشت علامت مورد استفاده تولوز وپیرون آنهایی است که هنوز هم مورد استفاده قرار می گیرد.تغییر شکلهای مختلف این آزمون در فرانسه وآمریکا ، مخصوصا در اوایل قرن بیستم ،به وجود آمده است . بعدها استفاده از ان حالت ثابت ویکنواخت پیدا کرده است در فرمول کلاسیک آن هزار علامت وجود دارد که به صورت کاملا تصادفی مخلوط شده ودر یک صفحه ی بزرگ به چاپ رسیده است در بالای صفحه ، سه علامت وجود دارد که الگو به حساب می آید آزمودنی باید کلیه علایم شبیه به سه علامت بالای صفحه را هر چه سریع تر خط بزند مدت آزمایش ۱۰ دقیقه است در معیار اصلی عبارتند از :تعداد علایم درست خط خورده (سرعت ) ودرصد علایم غلط خط خورده یا فراموش شده (دقت ).

معنای آزمون خط زنی :

آزمون خط زنی یک آزمون کار آمدی است که در آن بازده آزمودنی اندازه گیری می شود از این نظر ،آزمون خط زنی با آزمونهای دیگر تفاوت ندارد وحتی از آزمونهایی که به عنوان آزمون هوش کلی وسایر استعداد ها به کار می رود متمایز نیست . تمیز علایمی که باید خط زده شود ایجاب می کند که آزمون خط زنی از توانایی تجسم فضایی برخوردار باشد . بنابراین نتیجه ی بدست آمده بیش از هر چیز ، استعداد آزمودنی برای درک سریع شکلها را اندازه می گیرد .

سرعت یا دقت ؟

اگر شاخص های اصلی نمره گذاری یعنی سرعت ودقت را مورد بررسی قرار دهیم ، متوجه خواهیم شد که نگرش آزمودنی در مقابل آزمون می تواند معنای نتایج را به طور بنیادی تغییر دهد . شاخصهای سرعت بازده می توانند سطح رشدی آزمودنی را منعکس کنند ، به شرط اینکه اختلالهای رفتاری کاررابه طور قابل ملاحظه ای تند یا کند نکنند ،مثلا عقب مانده های ذهنی می توانند بازده قابل ملاحظه ای داشته باشند اما به قیمت خطاهای بیشتر . در مورد آزمایش شونده ای که هوش طبیعی دارد اما به صورت تکانشی عمل می کند همین حالت دیده می شود؛ زیرا برانگیختگی بیش از اندازه وهیجان ،در پاسخگویی به این نوع آزمونها اختلال به وجود می آورد . برعکس آزمودنی های مظطرب دقت زیادی نشان می دهند ودر نتیجه آهنگ کار کند می شود .در همه ی مواردی که سرعت ودقت با یکدیگر هماهنگی ندارند ، نتیجه همراه با خطاست وباید به کمک آنجه از قبل از آزمودنی می دانیم روشن شود مثلا اگر خطای آزمودنی ۵۰ درصد باشد ،اولین سوالاتی که باید مطرح کنیم این است که آیا او آنچه را که می بایست انجام می داد فهمیده است ؟ سوال دوم این خواهد بود که آیا آزمودنی اختلال سازگاری ندارد ؟ زیرا برخی از افراد وقتی در مقابل کارهای ناشناخته قرار می گیرند ومی خواهند آنها را به بهترین وجه انجام دهند حالت هیجانی پیدا می کنند ودر نتیجه نمی توانند سرعت ودقت واقعی خود را نشان دهند روند کاراین افراد غیر طبیعی می شود وبا روند آنها در موقعیت عادی هماهنگی نشان نمی دهند .همچنین احتمال دارد آزمودنی حواس پرتی داشته باشد وتحت تاثیر محرکهای محیطی قرار گیرد .در این حالت ،دقت آزمودنی متلاشی می شود واحتمال زیادی دارد که سایر نشانه ها نیز با بی دقتی همراه باشد ؛ سرعت متوسط ،خط زنی نا منظم ،بی ثباتی رفتار به طورکلی افراد با استعداد صرف نظر از اینکه نوع آزمون ونگرش آنها چه باشد ،هم سرعت دارند وهم دقت .

آزمون خط زنی تولوز – پیرون