ارتباط موثر : روش برقراری ارتباط با دیگران ویژه دانش آموزان
ارتباط موثر
ارتباط چیست ؟
مریم امسال در کلاس اول دبیرستان درس می خواند با اینکه وضعیت درسی مریم خوب است ولی هیچ دوستی نداردهر وقت مریم با کسی دوست می شود پس از مدتی پس از مدت کوتاهی از او رنجیده یا باعث ناراحتی می شود سال گذشته مریم با فاطمه دختر عمویش که در کلاس آنها درس می خوانند دوست بود ولی امسال فاطمه به مدرسه دیگری رفته و مریم نتوانسته با کس دیگری دوست شود محمد پسر خوش برخورد است نماینده کلاس سوم دبیرستان می باشد محمد نه تنها دوستان زیادی دارند بلکه با اولیای مدرسه نیز ارتباط خوبی دارد بیشتر بچه ها مایلند با او دوست شده یا در فعالیتهای گروهی با همگروه شوند
با مجموعه پکیج های آموزش مهارتهای زندگی به کودکان با روان راهنما همراه باشید
ارتباط را این گونه می توان تعریف کرد ارتباط هر عمل متقابلی است که شامل انتقال پیام باشد این تعریف شامل اجزای زیر است
۱ عمل متقابل
۲ انتقال
۳ پیام
۱. عمل متقابل : این واژه نشان دهنده دو طرفه بودن ارتباط است یعنی هر ارتباطی دو یا چند واحد اجتماعی دارد.
2. انتقال :” احمد دوستش را از دور میبینم و دستش را برای او تکان میدهد ولی دوست داشت او را نمیبیند به نظر شما آیا در اینجا ارتباط ایجاد شده است چرا احمد پیامی را فرستاده است که توسط دوستش دریافت نشده بنابراین ارتباط برقرار نشده است پس در یک ارتباط باید فرستنده و گیرنده وجود داشته باشد.
۳ پیام: آن چیزی که فرستنده ارسال می کنند و گیرنده دریافت می کنند پیام است پیام میتوانند حالت های مختلفی داشته باشد برای مثال پیام میتوانند صوتی باشد تصویری باشد نوشتاری باشد و یا حتی علامت ها یا نماد ها باشند برای مثال تکان دادن سر میتواند پیام و علامت سلام و یا بالا بردن ابروها نشانه تعجب باشد.
چند تمرین و فعالیت عملی برای یادگیری ارتباط موثر
تمرین اول: در این تمرین که با هدف دانستن نقش حرف زدن و گوش دادن و همچنین فهمیدن اینکه پیام های کلامی قابل تغییر بوده یا مورد سوء تعبیر قرار می گیرند انجام می گیرد ابتدا به گروه های چند نفره تقسیم می شویم سپس به یکی از اعضای هر گروه جملهای را میگوییم جمله طوری گفته می شود که سایر اعضا آن را نشنوند سپس از آن فرد می خواهیم آن جمله را به نفر بعدی بگوید و البته کاملاً در گوشی و این فرایند تا نفر آخر گروه ادامه می یابد و در پایان از نفر آخر می خواهیم جمله را با صدای بلند بیان کنند و در اینجا اعضای گروه متوجه تغییرات پیام می گردند.
تمرین دوم : با هدف دانستن تفاوت بین ارتباط یک سویه و دوسویه انجام می شود.
به این صورت که به یکی از اعضای گروه تصویری نشان داده می شود از او خواسته می شود به یکی دیگر از اعضای گروه توضیح دهد تا بتواند آن تصویر را بدون دیدن و فقط با توصیف این این فرد رسم کند.
عناصر اصلی ارتباط موثر کدامند
در این قسمت عناصر اصلیارتباط موثر و تاثیر هر کدام بررسی می شود
۱ محتوای کلام
۲ تون صدا
۳ بلندی صدا
۴ حالت چهره
۵ ژست یا حالت بدنی
۶ تماس چشمی
۱. محتوای کلام باید طوری باشد که برای دیگران خوشایند باشد بنابراین در صحبت خود از کلمات تهدید آمیز استفاده نکنید و فرهنگ و زمینه خانوادگی فرد را در نظر بگیرید
۲ تن صدا: افرادی که یکنواخت حرف میزنند باعث خستگی شنونده می شوند
۳ بلندی صدا : برای برقراری یک ارتباط موثر بهتر است خیلی بلند یا خیلی آهسته صحبت نکنید زمانی که خیلی آهسته حرف میزنید به نظر می رسد خجالتی هستید یا اعتماد به نفس ندارید و زمانی که خیلی بلندتر می زنید مخاطب احساس آزار ، تهدید یا خطر میکند
۴ حالت چهره: حالت چهره میتوانند احساسات فرد را نشان دهد برای مثال میتوانند خشم یا ناراحتی او را نشان دهد
۵ ژست بدنی: هر کدام از حرکت های بدن میتوانند نشان دهنده علامتی باشد برای مثال بالا انداختن شانه میتواند نشان دهنده عدم علاقه باشد برای اطلاعات بیشتر در این مورد میتوانید کتاب زبان بدن را مطالعه کنید
۶. تماس چشمی : بهترین است این حرف زدن با دیگران بارها نگاه کنید البته نه به صورت مداوم و بهتر است فاصله نیم متری اطراف او را گاهی نگاه کنید
در یک ارتباط موثر و خوب که سه جز داشت، فرستنده و شنونده یا دریافتکننده و پیام هریک از این سه باید ویژگیهای داشته باشند
دریافت کننده پیام باید از گوش دادن فعال استفاده کنند و برای این کار موارد زیر را رعایت کنند:
۱ به فرد مقابل توجه کنید و به او نگاه کنید و در حین صحبت های او سر خود را تکان دهید و واهی از کلماتی مانند بله آهان متوجهم استفاده کنید
۲ نشانه های غیر کلامی فرستنده را گاهی به شکل ظریف تکرار کنید برای مثال وقتی میخنده شما هم کمی لبخند بزنید.
۳ گاهی حرفهای او را تکرار و جمع بندی کنید .
۴ حرف او را قطع نکنید
۵. درباره موضوع مورد بحث گاهی سوال بپرسید
ویژگیهای فرستنده یا گوینده
آنچه را که می خواهید بگویید واضح بیان کنید.
تا حد امکان نصیحت نکنید
مخاطب را قضاوت نکنید
احساسات طرف مقابل را در نظر بگیرید
دریافت کننده پیام را مسخره یا تهدید نکنید
مطالب مرتبط