مهارتهای مطالعه را یاد بگیرید
مهارتهای مطالعه
برای آن که بتوانید بهتر درس بخوانید و با صرف انرژی وو زمان مناسب کارآیی و یادگیری بیشتری داشته باشید بهتر است با شیوه های صحیح مطالعه (مهارتهای مطالعه) آشنا شوید.
مهارتهای مطالعه : پیش خوانی
در این مرحله مطالب به سرعت خوانده می شود و بیشتر به عناوین، تیترها و تقسیم بندی ها توجه می شود. به این ترتیب فرد از کل فصل یک اطلاع کلی کسب می کند و مطالبی که فهمیده و آن چه نفهمیده و بیشتر احتیاج به مطالعه دارد مشخص می شود. در واقع پیش خوانی مثل مطالعه روزنامه ای است. به این ترتیب، اطلاعات دقیق را هنوز ندارید ولی یک برداشت کلی از آن بخش دارید.
مهارتهای مطالعه : خواندن
در این مرحله، کل فصل به صورت دقیق خوانده می شود و فرد سعی می کند تا مطلبی را نفهمیده است از آن رد نشود. در این مرحله باید زیر مطالب مهم خط کشیده شود یا با ماژیک های مربوطه رنگی شود. در بعضی موارد فرد از موضوعات مهم یادداشت برداری می کند. یادداشت برداری و خط کشیدن کمک می کند تا موضوعات اساسی و مهم مشخص شوند و از سایر موضوعاتی که به این حد دارای اهمیت نیسنتد متمایز شوند. مزیت دیگر یادداشت برداری و خط کشیدن آن است که فرد در موقع امتحان می داند روی چه موضوعاتی تمرکز بیشتری داشته باشد و اگر زمان بسیار محدودی دارد فقط مطالبی را که خط کشیده یا یادداشت برداری شده مطالعه می کند. علاوه براین، دو روش مذکور باعث افزایش سطح دقت و تمرکز فرد بر موضوع مورد مطالعه می شود.
مهارتهای مطالعه : پس خوانی
در این مرحله، فرد سؤالاتی از خود می پرسد وسعی می کند که به آن جواب جواب دهد. اگر نتوانسته باشد به این سوال ها پاسخ دهد مشخص می شود که یادگیری صورت نگرفته و اگر بتواند به آن ها جواب دهد متوجه می شود که مطلب را فراگرفته است.
همچنین در این مرحله، مطالب مهم مرور می شوند. نکته مهم و اساسی در خواندن موفقیت آمیز، درگیر شدن فعالانه با موضوع است. بهتر است موقع خواندن درباره موضوع مورد مطالعه سؤال هایی در ذهن بپرورانید یعنی شما هم سؤال می کنید و هم پاسخ می دهید.
مهارتهای مطالعه : یادداشت برداری
با توجه به این که در دانشگاه های کشور، بسیاری از اساتید به جای کتاب های اساسی و منابع اصلی از جزوه هایی که سرکلاس برداشته می شود به عنوان منبع درس استفاده می کنند، بنابراین بسیار مهم است که بتوانید یادداشت برداری های دقیقی در سرکلاس داشته باشید. حتی اگر یادداشت برداری به قصد تهیه جزوه به عنوان منبع درسی نباشد، بازهم مهم است که در سرکلاس یادداشت برداری کنید. این یادداشت برداری ها به کمک می کند که تمرکز و توجه دقت خود را افزایش دهید.
برای این که بتوانید یادداشت برداری های مؤثر و مفیدتری داشته باشید بهتر است به نکاتی که در ادامه آمده است توجه کنید:
- کلمه به کلمه یادداشت برداری نکنید.
- نکات مهم و اساسی را یادداشت کنید.
- از نمادها و علائم استفاده کنید تا عقب نمانید.
یعنی مثلاً به جای دلار می تواند از نماد آن یعنی$ استفاده کنید یا به جای مساوی از =، به جای بزرگ تر یا کوچک تر < و> استفاده کنید. یا زمانی که پاراگرافی می خوانید که در آن به سه نکته مهم اشاره شده است کنار آن بنویسید۳ و مانند آن.
- در این زمینه توصیه شده است که یادداشت های خود را به طور مرتب و منظم در سراسر هفته و ترم مرور کنید. مزیت این روش آن است که همزمان، مطالب مهم مرور شده و مطالبی که فهمیده نشده اند مشخص می شوند.
مهارتهای مطالعه : حفظ کردن
یکی از مهم ترین توانایی های انسان داشتن حافظه است. حافظه اساس و ابزار کار کسی است که به فعالیت های تحصیلی و ذهنی مشغول است. با این حال اشتباه نکنید، حافظه، فقط یک نعمت خداداد یا یک استعداد فطری نیست. شما می توانید با استفاده از تکنیک ها و روش های خاص حافظه خود را کارآمدتر و قوی تر سازید. به یاد داشته باشید که فرآیند حفظ کردن، فرآیندی بسیار فعال است و مطالب بدون تلاش و درگیرشدن در حافظه انسان نمی مانند. بنابراین تلاش کنید تا مطالب را حفظ کنید. در این جا، تعدادی از روش های تقویت حافظه ارائه می شوند.
-
خلاصه برداری کنید:
مطالب مهم را روی برگه هایی به صورت منظم و با خط خوانا بنویسید. این برگه ها را در جای مناسبی بگذارید که به خصوص هنگام امتحان بتوانید آن ها را به راحتی پیدا کنید.
-
مطالب را بفهمید:
طوطی وار مطالب را حفظ نکنید چون به سرعت فرار می کنند، بلکه سعی کنید آن ها را به درستی بفهمید.
-
خوشه بندی کنید:
سعی کنید مطالب را به صورتی منطقی تقسیم بندی کنید و مطالب شبیه یکدیگر را درون خوشه های واحد قرار دهید. مثلاً به جای آن که همه استان ها را به تنهایی یادآوردید آن ها به خوشه های مختلف مثلاً براساس آب و هوا و یا منطقه جغرافیایی دسته بندی کنید. در این صورت بهتر می توانید آن ها به یادآورید.
-
از فنون یادیار استفاده کنید:
فنون یادیار تکنیک های مختلفی هستند که به وسیله آن ها می توان حافظه را تقویت کرد. مثلاً با چسباندن حروف اول مجموعه ای از اسامی به یکدیگر می توان واژه اختصاری به دست آورد که به وسیله آن تمام اسامی یک مجموعه را به راحتی به یاد آورد. یکی دیگر از این روش ها تقطیع است. با استفاده از تقطیع می توانید گنجایش حافظه را به نحو مؤثری افزایش دهید. بدین منظور به جای آن که تعداد زیادی موضوع را حفظ کنید آن ها را به دسته های کوچک تری شکسته و به یاد می سپارید. مثلاً به جای آنکه عدد ۲۳۳۹۸۱۷۵۶ را به خاطر سپارید که عددی نه رقمی است آن را به چند قسمت تقسیم می کنید. مانند ۷۵۶-۹۸۱-۲۳۳ به این ترتیب راحت تر از قبل می توانید نه رقم را به خاطر بیاورید.
-
از خود سؤال کنید:
سعس کنید سؤال های مطرح کنید و به آن ها جواب بدهید. هر چه این کار را بیشتر تمرین کنید حافظه بهتری خواهید داشت.
-
مطالب را با فاصله از یکدیگر مطالعه کنید:
یکی از دلایلی که درس خواندن شب امتحان ارزش چندانی ندارد به این دلیل است که مطالب بدون فاصله با یکدیگر مطالعه می شوند. این کار باعث می شود یادسپاری مطلب قبلی با یادسپاری مطلب بعدی مخلوط شود و در حافظه به درستی طبقه بندی نشوند. به همین دلیل مطالب را با فاصله از یکدیگر بخوانید. بهتر است برای هر ۴۵ دقیقه مطالعه یک ربع استراحت داشته باشید. بعد از این که سه واحد مطالعه کردید (سه ۴۵دقیقه مطالعه و دو ۱۵دقیقه استراحت) بهتر است نیم ساعت استراحت کنید. گاهی اوقات ممکن است از این که به خود استراحت داده اید مضطرب شوید ولی تحقیق و پژوهش های دقیق نشان می دهد که بعد از مدتی فاصله کارآیی شما بسیار بیشتر از زمانی است که به صورت مستمر به مطالعه می پرداختید.
-
در صورت فراموشی مطالب وحشت نکنید:
اگر گاهی مطلب را فراموش کردید وحشت نکنید و به سرزنش خود نپردازید. چون این کار بیشتر باعث حواسپرتی شما می شود. سعی کنید موضوع های مرتبط با موضوع از یاد رفته را به یادآورید، این کار باعث تداعی مطلب فراموش شده خواهد شد و بقیه مطلب را به تدریج به یاد می آورید. علاوه براین، سعی کنید که جای مطلب فراموش شده را «ببینید». به خصوص در برگه های یادداشت برداری شده که مختصرتر هستند. سعی در «دیدن» مطلب فراموش شده کمک بسیاری برای یادآوری آن ها خواهد داشت.
منبع مهارتهای مطالعه : نشریه پیام مشاور