اعتیاد به اینترنت چیست و چه عواملی باعث آن میشود ؟

اعتیاد به اینترنت را در روان راهنما مطالعه کنید

اعتیاد چیست ؟

اعتیاد عبارتست از تعلق یا تعامل غیر طبیعی که برخی از افراد نسبت به بعضی رفتارها پیدا می‌کنند.

معتاد کسی ات که نیازمند و وابسته –روانی-رفتاری غیر معقولیست که بطور مکرر آن را اعمال می‌نماید(امیدوار،۱۳۸۱).

تشخیص اعتیاد به اینترنت

از معمول ترین معیارهای تشخیص اعتیاد به اینترنت می توان به مواردی نظیر افت تحصیلی شدید، کاهش وزن به علت از بین رفتن نظام تغذیه بدن، بالا رفتن تنش های عصبی، کاهش فعالیتهای اجتماعی، معاشرت با اشخاص یا گروههای بزرگتر، قانون گریزی، عدم مسؤلیت در خانواده، خشونت بیش از حد، پرخاشگری، تغییر عادت های رفتاری، ابتلا به سردردهای عصبی و… نام برد که می توان به کمک آنها علائم اعتیاد به اینترنت را در دیگران شناسایی کرد.

روانشناس انگلیسی به نام مارک گریفیت[۱] با مقایسه بالینی و به کمک تعاریف تثبیت شده و مشخص اعتیاد، به بررسی شاخصه های پدیده اعتیاد اینترنتی می پردازد. گریفیت برای تعیین علائم اعتیاد اینترنتی، از یک تعریف نسبتاً سنتی اعتیاد استفاده می کند که بر حسب آن اعتیاد از مشخصه های زیر برخوردار است:

• برجستگی: استمداد در یک فعالیت خاص یا استفاده از رفتاری غیر معمول، مهم ترین فعالیت در زندگی شخصی است.
• تغییر روحیه و خلق و خو
• تحمل: افزایش حجم فعالیت در طی زمان به منظور تولید همان میزان رضایت.
• علائم کناره گیری : احساس بد خلقی و کج خلقی، زمانی که فعالیت ترک می شود.
• تضاد و کشمکش : تضاد های میان فردی به دلیل انجام فعالیت مورد نظر و تضاد های درونی فرد.
• عود یا بازگشت : گرایش به بازگشت دوباره به الگوی استفاده آسیب شناسانه قبلی.

تشخیص صحیح این نوع اعتیاد، بسیار دشوار است؛ به گونه ای که در ویرایش چهارم راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی، هنوز اختلالی با این عنوان گنجانده نشده است (اورزاک[۲]،۱۹۹۹). اعتیاد به اینترنت را نوعی اختلال می داند که فرد صفحه رایانه را جذاب تر از واقعیت زندگی روز مره می بیند. به نظر او، هر کس رایانه دارد، در معرض اعتیاد است، ولی افراد خجالتی، تنها و بی حوصله آسیب پذیری بیشتری دارند(اورزاک[۳]،۱۹۹۹).

پژوهش یانگ، یکی از معدود پژوهش های تجربی است که انگیزه های افراد را از اعتیاد به اینترنت به طور همه جانبه ارزیابی کرده است. این پژوهش نشان داد یکی از انگیزه های اصلی این نوع ارتباط هابه دست آوردن حمایت های اجتماعی است(امید وار و صارمی،۱۳۸۱)[۴].

حمایت های اجتماعی با ارتباط های اینترنتی زود تر و آسان تر به دست می آید. با ورود به اتاق«گپ زدن» میان اعضا در فضای اینترنت، نوعی همسانی و آشنایی پدید می آید که دارای ارزش ها، معیارها، زبان، نشانه ها و نو آوری های ویژه است و همگان با این هنجارها همنوایی می کنند. در این فضا، بسیاری از اطلاعات شخصی، میان افراد رد و بدل می شود، بدون اینکه احساس ترس، طرد شدن و در معرض داوری بودن وجود داشته باشد. ایجاد این نوع ارتباط، پویایی گروهی و حمایت اجتماعی پدید می آورد. به ویژه نیاز های اساسی کسانی را که در این زمینه مشکل دارند، بر آورده می کند. به ویژه کسانی که شرایط محیطی و موقعیتی آنها ایجاب می کند که در منزل بیشتر بمانند( ناتوانان جسمی، بازنشسته ها، خانه دار ها و. . . ).

مطلب مرتبط  :پرسشنامه اعتیاد به اینترنت

دیدگاه ها و نظریه ها در تبیین اعتیاد اینترنتی و پیامد های آن

علل گراش به اینترنت چیست و چرا برخی از افراد بهره مند از آن، دچار مشکل می شوند و در معرض خطر از دست دادن شغل، از هم گسیختگی روابط اجتماعی، یا زیان های مالی قرار می‌گیرند؟ در پاسخ به این سوال، دیدگاه های متعددی مطرح شده است. اعتیاد به اینترنت یک موضوع بین رشته ای است و علوممختلفی چون پزشکی، ارتباطات، جامعه شناسی، حقوق، اخلاق و روانشناسی هر یک از زوایای مختلف علل و پیامد‌های این پدیده را مورد مطالعه قرار داده اند. ما در این قسمت بیشتر به ابعاد روانشناختی و اجحتماعی آن توجه نموده ایم. گروهول[۵] در توضیح این مسئله که چرا مردم به گونه ای اعتیاد آور از اینترنت استفاده می کنند، الگوی استفاده مرضی از اینترنت را پیشنهاد کرده و در این رابطه، دو دیدگاه ارائه می دهد:

1. علت گرایش افر اد به استفاده اعتیاد آور از اینترنت، تمایل آنها به دوری گزیدن از مشکلاتی است که در زندگی شخصی با آنها مواجهند. به عبارتی، افراد برای اینکه از مشکلات زندگی فرار کنند، به اینترنت روی می آورند.
2. دیدگاه دومی که گرو هول در خصوص دلیل رویکرد افراد به استفاده اعتیادی از اینترنت بیان می‌کند، دیدگاه قابل قبول تری است. وی در این دیدگاه، به مراحلی اشاره می کند که فرد هنگام کار با اینترنت و کشف منابع آن، از آنها گذر می کند.

مراحل مورد نظر گروهول به قرار زیر است:

1. افسون گری یا وسواس: این مرحله زمانی است که محیط برای فرد تازه است و وی تازه وارد این محیط شده است. یا اینکه فرد یک کاربر قدیمی است که فعالیت جدیدی را در اینترنت نظریه های فرایند اجتماعی
2. نظریه های واکنش اجتماعی

در نظریه های فردی، ریشه اختلال در خود فرد جست و جو می شود، یعنی ساخت زیست شناختی و ویژگی های روان شناختی شخص است که سازنده رفتار اوت. بر اساس این دیدگاه، شخصیت شامل تمامی جنبه های رفتاری، هیجانی، شناختی، اخلاقی، حتی جنبه جسمانی، عصبی، هورمونی و بیوشیمیایی می شود که بوجود آورنده ی رفتار بهنجار یا نا بهنجار است. بر اساس نظریه های ساختار اجتماعی، رفتار بزهکارانه، ناشی از سازگاری فرد با شرایط حاکم در محیط های طبقه پایین است.

سیگل و سنا نظریه های ساختار اجتماعی را به سه دسته تقسیم کرده اند:

1. نظریه در هم ریختگی اجتماعی
2. نظریه های فشار
3. نظریه های خرده فرهنگ(فرهنگ منحرف)

نظریه های فرایند اجتماعی، نابهنجاری را ناشی از تعاملات انسانها در زندگی اجتماعی روزمره می دانند. نظریه های فرایند اجتماعی به نظریه های زیر تقسیم پذیرند:

الف) نظریه تداعی افتراقی

ب) نظریه کنترل اجتماعی

ج) نظریه کنترل اجتماعی هیرشی

نظریه های واکنش اجتماعی، بر روی نقشی که نهاد های اقتصادی و اجتماعی در ایجاد رفتارهای نابهنجار دارند، متمرکز می شوند. یعنی روشی که در آن، جامعه از خود نسبت به فرد واکنش نشانمی تحقیقات دانشگاه هرت نورد شاور[۶] نشان می دهد که معتادان به اینترنت عمدتاً مذکر، درونگرا و افسرده اند( نادمی و سعیدی، ۱۳۸۵). در ایران نتایج تحقیقات انجام شده بر روی دانش جویان دانشگاه های مشهد، علوم بهزیستی و علوم پزشکی اصفهان میزان اعتیاد به اینترنت را بین صفر تا ۱۵ درصد از کاربران نشان داده است.

گروه نو جوان و جوانان بالاترین کاربران در ایران هستند( نادمی، سعیدی،۱۳۸۵؛ درگاهی و منصوری، ۱۳۸۵).

تمایل استفاده از اینترنت

با توجه به اینکه ضرورت استفاده از اینترنت به عنوان منبع اطلاعاتی مهم به طور چشم گیری در جامعه علمی رو به افزایش است،لذا تعیین عوامل موثر بر تمایل دانشجویان به استفاده از اینترنت مورد توجه قرار گرفته است. تمایل به اینترنت به این معنی است که کاربران با چه اهداف و چه نیاتی جذب اینرنت می شوند و مدت ها وقت خود را در آن سپری می کنند.

منبع اعتیاد به اینترنت : پایان نامه کارشناسی ارشد دولتیان

[۱].Mark Griffit

[۲].Orzack

[۳]. Avrzak, 1999

[۴]. Hope and Saremi, 1381

[۵].Grvhvl

[۶].Shavr

توجه : لینک دانلود فایلها بلافاصله پس از خرید ظاهر میشود و به ایمیل شما هم ارسال میشود(پوشه هرزنامه یا spam را چک کنید). در صورتی که پس از خرید با مشکل دانلود در مرورگر گوگل کروم مواجه شدید از این راهنما استفاده کنید. ترجیحا از مرورگر فایرفاکس استفاده کنید (پسورد فایلها: ۱۳۵۷ و یا www.ravanrahnama.ir)

این مجموعه را ببینید