مقیاس افسردگی اضطراب استرس (DASS) لاویبوند ، ۱۹۹۵
مقیاس افسردگی اضطراب استرس (DASS)
Depression- Anxiety- Stress Scale
مقیاس افسردگی ، اضطراب ، استرس ( DASS، لاویبوند و لاویبوند ، ۱۹۹۵ )مجموعه ای از سه مقیاس خود گزارش دهی برای ارزیابی حالات عاطفه منفی در افسردگی ، اضطراب و استرس است .
کاربرد این مقیاس اندازه گیری شدت نشانه های اصلی افسردگی ، اضطراب و استرس است . برای تکمیل پرسشنامه فرد باید وضعیت یک نشانه را در طول هفته گذشته مشخص کند . از آنجا که این مقیاس می تواند مقایسه ای از شدت علایم در طول هفته های مختلف فراهم کند ، می توان از آن برای ارزیابی پیشرفت درمان در طول زمان استفاده کرد .
اعتبار و روایی مقیاس افسردگی اضطراب استرس (DASS)
آنتونی و همکاران (۱۹۹۸) مقیاس مذکور را در مورد تحلیل عاملی قرار دادند که نتایج پژوهش آنان مجدداً حاکی از وجود سه عامل افسردگی ، اضطراب و تنیدگی بود . نتایج این مطالعه نشان داد که ۶۸ درصد از واریانس کل مقیاس توسط این سه عامل مورد سنجش قرار می گیرد. ارزش ویژه عوامل تنیدگی ، افسردگی و اضطراب در پژوهش مذکور به ترتیب برابر ۰۷/۹ ،۸۹/۲،۲۳/۱وضریب آلفا برای این عوامل به ترتیب ۹۷/۰، ۹۲/۰ ، ۹۵/۰ بود . همچنین نتایج محاسبه همبستگی میان عوامل در مطالعه آنتونی و همکاران (۱۹۹۸) حکی از ضریب همبستگی ۴۸/۰ میان دو عامل افسردگی و تنیدگی ، ضریب همبستگی ۵۳/۰ بین اضطراب و تنیدگی و ضریب همبستگی ۵۳/۰ بین اضطراب و تنیدگی و ضریب همبستگی ۲۸/۰بین اضطراب و افسردگی بود . روایی و اعتبار این پرسشنامه در ایران توسط سامانی و جوکار (۱۳۸۶) مورد برسی قرار گرفته است که اعتبارباز آزمایی را برای مقیاس افسردگی ، اضطراب و تنیدگی به ترتیب برابر ۸۰/۰ ، ۷۶/۰ و ۷۷/۰ و آلفای کرونباخ را برای مقیاس افسردگی ، اضطراب و تنیدگی به ترتیب برابر ۸۱/۰ ، ۷۴/۰ و ۷۸/۰ گزارش نموده اند. در برسی روایی این مقیاس شیوه ی آماری تحلیل عاملی از نوع تاییدی و به روش مولفه های اصلی مورد استفاده قرار گرفت . مقدار عددی شاخص KMO برابر با ۹۰۱۲/۰ و نیز شاخص X2 در آزمون کرویت بارتلت برابر ۹۳/۳۰۹۲ بود که در سطح ۰۰۰۱/۰ معنی دار بود و حکایت از کفایت نمونه و متغیرهای انتخاب شده برای انجام تحلیل عاملی داشت . بر اساس تحلیل عاملی انجام شده توراُم با چرخش وایماکس بر روی گویه های پرسشنامه و با ملاک قرار دادن مقادیر ویژه وشیب نمودار اسکری سه مقیاس فرعی استخراج شد که عبارتند از : افسردگی ، اضطراب و تنیدگی که در راستای عامل های آزمون اصلی DASS می باشد .
نمره گذاری و تفسیر نمرات مقیاس افسردگی ، اضطراب ، استرس (DASS)
هر یک از خرده مقیاس های DASS شامل ۷ سوال است که نمره نهایی هر کدام از طریق مجموع نمرات سوال های مربوط به آن به دست می آید ( جدول ۱) . هر سوال از صفر (اصلا در مورد من صدق نمی کند ) تا ۳ ( کاملا در مورد من صدق می کند ) نمره گذاری می شود از آنجا که DASS-21 فرم کوتاه شده مقیاس اصلی (۴۲ سوالی ) است ، نمره نهایی هر یک از این خرده مقیاس ها باید ۲ برابر شود . سپس با مراجعه به جدول شماره ۲ می توان شدت علایم را مشخص کرد ( لاویبوند و لاویبوند ، ۱۹۹۵) .
جدول ۱- خرده مقیاس ها و سوال های مربوط به آنها
| خرده مقیاس ها | سوال ها |
| افسردگی | ۲۱،۱۷،۱۶،۱۳،۱۰،۵،۳ |
| اضطراب | ۲۰،۱۹،۱۵،۹،۷،۴،۲ |
| استرس | ۱۸،۱۴،۱۲،۱۱،۸،۶،۱ |
جدول ۲- شدت هر یک از خرده مقیاس های مقیاس افسردگی ، اضطراب ، استرس (DASS)
| شدت | افسردگی | اضطراب | استرس |
| عادی | ۹-۰ | ۷-۰ | ۱۴-۰ |
| خفیف | ۱۳-۱۰ | ۹-۸ | ۱۸-۱۵ |
| متوسط | ۲۰-۱۴ | ۱۴-۱۰ | ۲۵-۱۹ |
| شدید | ۲۷-۲۱ | ۱۹-۱۵ | ۳۳-۲۶ |
| بسیار شدید | ۲۸ | ۲۰ | ۳۳ |
DASS-21
آیتمهای مقیاس افسردگی اضطراب استرس (DASS)
خواهشمند است هر یک از جملات زیر را به دقت بخوانید و با علامت * مشخص کنید که هر جمله تا چه اندازه در مورد شما صدق می کند . توجه داشته باشید که جمله درست وغلطی وجود ندارد . وقت زیادی روی هر جمله صرف نکنید.
|
جملات |
اصلا | کم | متوسط | زیاد | |
| ۱ | برایم مشکل است آرام بگیرم . | ||||
| ۲ | متوجه شده ام دهانم خشک می شود . | ||||
| ۳ | فکر نمی کنم بتوانم هیچ نوع احساس خوبی را تجربه کنم. | ||||
| ۴ | تنفس کردن برایم مشکل است . | ||||
| ۵ | برایم سخت است در انجام کار پیشقدم شوم . | ||||
| ۶ | به موقعیت هایم به طور افراطی واکنش نشان می دهم . | ||||
| ۷ | در بدنم احساس لرزش می کنم | ||||
| ۸ | احساس می کنم انرژی روانی زیادی مصرف می کنم . | ||||
| ۹ | نگرانم که مبادا در بعضی موقعیت ها دچار ترس شوم یا به کار
احمقانه ای دست بزنم. |
||||
| ۱۰ | احساس می کنم چیزی ندارم که منتظرش باشم . | ||||
| ۱۱ | خودم را پریشان و سردر گم احساس می کنم . | ||||
| ۱۲ | آرام بودن و در آرامش به سر بردن برایم مشکل است . | ||||
| ۱۳ | احساس دل مردگی و دل شکستگی دارم . | ||||
| ۱۴ | نسبت به هر چیزی که مرا از کار باز دارد بی تحمل و نابردبارم (صبر و تحمل ندارم ) . | ||||
| ۱۵ | احساس می کنم که هر لحظه ممکن است دچار ترس و وحشت شوم . | ||||
| ۱۶ | قادر نیستم درباره خیلی چیزها شور و شوق از خود نشان دهم . | ||||
| ۱۷ | احساس می کنم به عنوان یک فرد ارزش زیادی ندارم . | ||||
| ۱۸ | فکر می کنم بسیار حساس و زود رنج هستم . | ||||
| ۱۹ | بدونه اینکه هیچ گونه فعالیت بدنی انجام دهم متوجه شده ام که قلبم غیر عادی کار می کند ( مثلا ضربان شدید قلب یا از کار افتادن آن برای چند لحظه ) . | ||||
| ۲۰ | بدن هیچ دلیل موجهی احساس ترس می کنم . | ||||
| ۲۱ | احساس می کنم زندگی بی معنا است . |
مطالب مرتبط با پرسشنامه افسردگی اضطراب استرس (DASS)
با ما در روان راهنما همراه باشید
