آموزش مهارت نه گفتن به کودکان
آموزش مهارت نه گفتن به کودکان : بچه هایی که مهارت «نه» گفتن را آموخته اند احتمالاً بیش تر دست به انتخاب های مثبت خواهند زد و از درگیر شدن در رفتارهای پرخطر اجتناب خواهند کرد. کمک به بچه ها برای تنظیم محدودیت هایی برای خودشان و «نه» گفتن نسبت به فشارهای خارجی، اعتماد به نفس آنان را افزایش خواهد داد. وقتی بچه ها یاد بگیرند که قبل از پاسخ دادن به یک تقاضا مکث کرده، پیامدهای آن را درنظر بگیرند و درکنار آن گستره ای از روش های «نه» گفتن را دارا باشند، در رد مشارکت در کارهایی که می تواند به خودشان یا دیگران ضربه بزند، ورزیده تر می شوند.
با مجموعه پکیج های آموزش مهارتهای زندگی به کودکان با روان راهنما همراه باشید
آموزش مهارت نه گفتن
- از دانش آموزان بخواهید انتخاب هایی را که به صورت روزمره انجام می دهند، نام ببرند. پاسخ های آن ها را بر روی تخته سیاه یادداشت کنید. برخی از این پاسخ ها عبارت خواهند بود از:
- خوردن خوراکی های سالم یا هله هوله
- دوستانه رفتار کردن با دیگران یا نادیده گرفتن آن ها
- پیروی یا عدم پیروی از قوانین و مقررات
- تمام کردن تکالیف مدرسه یا ناتمام رهاکردن آن ها
- صادق بودن یا دروغ گفتن
- گوش کردن به معلم یا حرف زدن هنگام صحبت کردن وی
- از بچه ها بخواهید مواردی را که دانش آموزی از آن ها می خواهد کاری را انجام دهند که دوست ندارند، یا باعث ایجاد مشکل برای آن ها یا دیگری می شود، نام ببرند. بعضی از موارد عبارت خواهند بود از:
- مسخره کردن یا تهدید دیگری
- کشیدن سیگار
- دزدی کردن
- تقلب کردن
- نوشیدن الکل یا مصرف مواد مخدر
- زیرپا گذاشتن دستورهای والدین یا مقررات مدرسه
- انجام کارهای خطرناک با دوچرخه یا اسکیت
- دروغ گفتن
- به بچه ها بگویید که یک راه برای سالم نگه داشتن خودشان و به زحمت نیفتادن، یادگیری مهارت های «نه» گفتن است. برایشان توضیح دهید که اگر از تقاضای دیگری احساس ناراحتی کردند، مکث کرده، فکر کنند و ببینند اگر آن ها چیزی را که دیگری می خواهد انجام دهند، چه اتفاقی خواهد افتاد.
- اگر فردی از آن ها می خواهد کاری را انجام دهند که باعث ایجاد مشکل خواهد شد، طریقه قاطع بودن را به آن ها نشان دهید. برای مثال اگر فردی می خواست با کودک دعوا کند، او می تواند راست بایستد، به چشمان دیگری نگاه کند، دستانش را پشت سر گره کرده و با لحنی جدی بگوید: «من نمی خواهم با تو دعوا کنم!» از بچه ها بخواهید همه بایستند و این کار را تمرین کنند. به خاطر داشته باشید که استفاده از این روش در بعضی موقعیت ها ممکن است مفید باشد، ولی راه های دیگری هم برای جواب رد دادن، برای کودکان وجود دارد، مثل:
- گفتن «نه» یا «نه متشکرم»، اگر لازم باشد چندین مرتبه.
-«نه، نمی توانم پول ناهارم را به تو بدهم، چون این همه پولی است که دارم.»
-«نه متشکرم، من سیگار نمی کشم.»
- نام .اقعی آن عمل را بیان کنید.
-«این کار تقلب(دزدی، قلدری، مصرف مواد، مخالف قانون و غیره) است و من این کار را انجام نمی دهم.»
- بحث را عوض کنید.
-«بازی فوق العاده ای بود!»
-«پروژه ات را تمام کردی؟»
– «آن جا چه اتفاقی افتاده است؟»
- سؤال کنید.
-«می خواهی من چکار کنم؟»
-«چرا می خواهی من این کار را بکنم؟»
– «مشکل تو چیست؟»
- دلیل ارائه کنید.
-«نمی خواهم به دردسر بیفتم.»
-«نظر من در این مورد با شما فرق می کند.»
– «اگر این کار را بکنم احساس بدی پیدا خواهم کرد.»
- از شوخی و طنز استفاده کنید.
-«شوخی می کنی؛ مشروب الکلی می تواند به بدن من آسیب برساند.»
– «مطمئناً، همه آن چه باید انجام بدهم همین است؛ و بعد هم چند هفته ای آب خنک خواهم خورد.»
- پشنهاد انجام کار دیگری را بدهید.
– «بیایید دوچرخه سواری کنیم.»
-«بیایید بازی کنیم.»
-«بیایید از احمد بخواهیم که با هم توپ بازی کنیم.»
- اگر به رابطه دوستانه خود علاقه دارید، آن را حفظ کنید.
-«اگر تصمیم گرفته ای این کار را سالم تر انجام بدهی، به من هم بگو.»
-«اگر خواستی بازی های کامپیوتری انجام بدهیم، در خانه خواهم بود.»
- به بچه ها آموزش دهید وقتی همه موارد مذکور با شکست مواجه شد، آن کودک یا کودکان دیگر را نادیده گرفته، از کحل خارج شوند.
- ایفای نقش:
هنگام استفاده از روش ایفای نقش با بچه های خردسال، معلم یا مشاور مدرسه لازم است یک رفتار منفی را به نمایش بگذارد. مطمئن شوید که بچه ها می دانند شما وانمود می کنید و هرگز از آن بچه نمی خواهید کاری را که می گویید انجام دهد. برای اجرای این روش از دوکودک دارای اعتماد به نفس بخواهید که به جلوی کلاس بیایند.
پست مرتبط با آموزش مهارت نه گفتن : جرات مندی چیست؟
ایفای نقش ۱ آموزش مهارت نه گفتن
معلم (به منظور دادن پیش زمینه ای به دانش آموزان ): این یک نمایش است.من نمی خواهم که شما سیگار بکشید. در این نمایش شما دو نفر با هم دوست هستید و من هم یک بچه هستم. من از شما دعوت کرده ام که برای بازی به خانه ما بیایید، اما درست پیش پای شما مادرم برای خرید بیرون رفته است. من به شما پیشنهاد کشیدن سیگار می کنمف اما نمی خواهم ان را بپذیرید. فکر کنید در رد این تقاضا، چه چیزهایی خواهید گفت یا چه کارهایی انجام خواهید داد.
معلم (درحال اجرای نقش):
«من خیلی خوشحالم که شما دو نفر اینجایید؛ مادرم برای خرید بیرون رفته است. من چند دانه سیگار از سیگارهای پدرم را پیدا کرده ام. بیایید با هم آن ها را بکشیم! او اصلاً نخواهد فهمید. به من نگاه کنید (وانمود کنید سیگاری را روشن کرده، شروع به کشیدن می کنید.) می خواهید شما هم یکی بکشید؟»
اگر آن بچه بگوید «نه!» از او بپرسید «چرا؟»
پاسخ ها ممکن است این گونه باشد:
-«سیگار کشیدن برای بدن ضرر دارد.»
-«سیگار اعتیادآور است.»
اگر آن بچه در پاسخ به تقاضای کشیدن سیگار از طرف شما بگوید «بله، می کشم»، از دانش آموزان کلاس بپرسید: «آیا به نظر شما این کار خوب است؟» آن ها معمولاً خواهند گفت «نه». اگر آن ها بگویند «بله» از یکی از بچه ها بخواهید در مورد پاسخ درست فکر کرده، جلوی کلاس بیاید و آن را شرح دهد. بچه هایی را که سیگار کشیدن را رد کرده اند «زرنگ» بنامید و از بقیه بخواهید برایشان کف بزنند.
پست مرتبط با آموزش مهارت نه گفتن : مهارت نه گفتن و رفتار قاطعانه چیست؟
ایفای نقش۲ آموزش مهارت نه گفتن
معلم (دادن پیش زمینه ای به دانش آموزان): «اگر دوستی از شما بخواهد که از کشوی معلم پول بردارید چکار می کنید؟ دزدی نه تنها برخلاف مقررات مدرسه است جرم هم هست. من به یک دانش آموز نیاز دارم که در اجرای این نمایش کمکم کند. (یکی از بچه ها را انتخاب کنید). ما با هم دوست هستیم و در حالی که معلم و بقیه بچه ها در بیرون از کلاس در زمین بازی هستند، ما درکلاس تنهاییم.»
معلم (در حال اجرای نقش):
«هی!آیا خانم علوی را دیدیکه پول ها را در داخل کشوی میزش گذاشت؟ من نگاه کردم و دیدم فراموش کرد آن را قفل کند. تو آن پول ها را بردار تا با هم تقسیم کنیم. او اصلاً نخواهد فهمید چه کسی این کار را کرده است.»
بچه ها را تشویق کنید تا جیزهایی مثل موارد زیر بیان کنند:
-«دزدی خلاف بزرگی است.»
-«من دزد نیستم.»
-«اگر من این کار را بکنم احساس بدی پیدا می کنم.»
این تصمیم را «زیرکانه» بنامید و از بقیه بخواهید برایش کف بزنند.
ایفای نقش۳
معلم (دادن پیش زمینه ای به دانش آموزان): «اگر یک هم کلاسی جدید وارد کلاس شما شود که لباس های کهنه و چروکیده ای داشته باشد، شما چه کار می کنید؟» (یکی از دانش آموزان را انتخاب کنید.)
معلم (در نقش یک دانش آموز):
-«هم کلاسی جدیدمان را می بینی چه قدر شلخته و نامرتب است؟ بیا اصلاً با او بازی نکنیم.»
انتظار می رود که کودک این تقاضای دوستش را رد کند و چیزی شبیه این بگوید:
-«به نظر من او هیچ مشکلی ندارد ومن با او بازی خواهم کرد. این درست نیست که بچه ای را فقط به خاطر این که لباس خوبی ندارد تنها بگذاریم.»
او را به خاطر «مهربان» بودن تحسین کنید و از همه بخواهید برایش کف بزنند.
از بچه ها بخواهیم نمایش های دیگری هم بسازند که در آن ها انتخاب هایی از قبیل «نه» گفتن به الکل و … مطرح گردد. شرکت بچه ها در این نمایش ها نه تنها تمرینی است برای آن ها که دست به انتخاب های خوب بزنند، بلکه آن ها به خاطر تشویق هم کلاسی هایشان برای دست زدن به انتخاب های درست، مورد تأیید و احترام قرار می گیرند (نشریه پیوند).
آموزش مهارت نه گفتن