افسردگی : راهنمای خانواده برای توصیف ، شناخت علل و درمان این بیماری
افسردگی چیست؟
افسردگی نوعی بیماری روانی است که ذهن و جسم را تحت تأثیر قرار می دهد.
افسردگی می تواند علائم متعددی ایجاد کند.
افرادی که افسرده هستند ممکن است:
- علاقه خود را نسبت به فعالیت هایی که به طور معمول لذت بخش بودند از دست بدهند.
- از دیگران کناره گیری کنند.
- از زندگی لذت چندانی نبرند.
- احساس اندوه، ناامیدی، سردرگمی یا اضطراب کنند.
- دردهای پراکنده، خستگی، بی اشتهایی، مشکل خواب و غیره داشته باشند.
اغلب افراد گاه و بیگاه احساس بی حوصلگی دارند: این حالت یک واکنش طبیعی به استرس و تنش است.
اما در افسردگی این احساسات شدیدتر و طولانی تر می شوند یعنی این حالت ها تقریباً هر روز، به مدت ۲هفته یا بیشتر بروز می کنند.
افسردگی بیماری شایعی است
این بیماری هرساله میلیون ها نفر را مبتلا می کند. با این وجود اغلب مردم درک درستی از آن ندارند.
اغلب به افسردگی توجه نمی شود یا مورد درمان قرار نمی گیرد.
افراد ممکن است متوجه علائم خود نباشند، از اینکه ضعیف جلوه کنند بترسند یا آنقدر افسرده باشند که توان هرگونه عملی را از دست بدهند.
هرکس مبتلا به افسردگی شود از آن رنج خواهد برد.
افسردگی درمان نشده می تواند مخل کار، روابط خانوادگی و زندگی اجتماعی شود.
اما افسردگی را می توان با موفقیت درمان کرد. اغلب بیماران درعرض چند هفته، دوباره احساس بهبودی خواهند کرد.
طبق بعضی تحقیقات حدود ۴ درصد مردم ایران دچار افسردگی عمده (MDD) هستند، یعنی در حدود ۳میلیون نفر.
موضوع مرتبط : فایل صوتی خودهیپنوتیزم کاهش افسردگی
چه عواملی باعث افسردگی می شوند؟
سابقه خانوادگی
وجود افسردگی در یکی از اعضای خانواده ممکن است خطر و احتمال ابتلای فرد را بالا ببرد.
عدم تعادل بعضی مواد شیمیایی
در مغز ممکن است منجر به افسردگی شود.
تغییرات عمده در زندگی
چه مثبت و چه منفی می تواند افسردگی را شعله ور کند، مثلاً مرگ یکی از عزیزان یا ارتقای شغلی.
بیماری های عمده
از قبیل سکته قلبی، سکته مغزی یا سرطان هم می تواند افسردگی را شعله ور کند. سایر تغییرات تندرستی فرد نیز می تواند در ایجاد بیماری نقش داشته باشند.
سوءمصرف الکل یا سایر موادمخدر
ممکن است منجر به افسردگی شود یا آن را بدتر کند.
مصرف بعضی داروهای خاص
به تنهایی یا توأم با یکدیگر، ممکن است باعث بروز عوارض شدید و علائمی مشابه افسردگی شود.
افسردگی ممکن است بدون هیچ دلیل عمده ای نیز بروز کند!
افسردگی می تواند هرکس را مبتلا کند.
سالمندان: ممکن است به دنبال مشکلات جسمانی، بازنشستگی یا از دست دادن عزیزان افسرده شوند.
میانسالان: وقتی حس کنند که هدف هایی که داشته اند دور از دسترس است ممکن است افسرده شوند.
جوانان: ممکن است درضمن جدال با مسئولیت های جدید دچار افسردگی شوند.
کودکان: حتی شیرخواران نیز ممکن است به دلیل کشمکش های خانوادگی دچار افسردگی شوند.
زنان: احتمال تشخیص افسردگی در زنان بیش از مردان است. علت این پدیده ناشناخته است و ممکن است نتیجه تفاوت های زیست شناختی یا به این دلیل باشد که زنان بیشتر به دنبال کمک برای درمان افسردگی شان می گردند.
علائم افسردگی
ممکن است در افراد مختلف باشد. دو علامت اصلی افسردگی عبارت اند از، از دست دادن علاقه به چیزهایی که قبلاً دوستشان داشته اید و نیز احساس اندوه یا تحریک پذیری.
سایر علائم افسردگی عبارت اند از:
تغییر در احساسات ،
که ممکن است شامل این موارد باشد:
- احساس خلأ
- ناتوانی در لذت بردن
- ناامیدی
- از دست دادن تمایلات جنسی
- از دست دادن احساسات گرم نسبت به خانواده و دوستان
- از دست دادن اعتماد به نفس
- افکار یا اقدام به خودکشی
تغییر در رفتار و نگرش
- کندی در رفتار و تفکر
- بی توجهی به مسئولیت ها و وضع ظاهری
- ضعیف شدن حافظه
- ناتوانی در تمرکز
شکایت های جسمانی
- اختلال خواب ، از قبیل صبح زود بیدار شدن، پرخوابی یا بی خوابی
- نداشتن انرژی
- کاهش یا افزایش وزن
- بروز سردرد یا کمردرد بدون دلیل
- درد معده، سوءهاضمه، یبوست یا اسهال
علائم افسردگی را نادیده نگیرید از دیگران کمک بگیرید.
افسردگی انواع مختلفی دارد
اسم دیگر این انواع مختلف گروه “اختلالات افسردگی” است.
افسردگی اساسی
این نوع علائمی ایجاد می کند که ممکن است:
- ناگهانی شروع شوند و احتمالاً به دنبال از دست دادن کسی یا چیزی، بحران ها و تغییرات زنذگی مانع عملکرد طبیعی فرد شوند.
- بدون درمان، ماه ها یا سال ها ادامه دارند.
ممکن است فردی در طول عمر خود تنها دچار یک حمله افسردگی شود. اما شایع تر از آن این است که دوره های افسردگی طولانی باشند یا چندین بار تکرار شوند.
افسرده خوئی (دیستایمی)
افراد مبتلا به این بیماری سال ها از افسردگی خفیف رنج می برند. عملکرد روزانه آن ها نسبتاً خوب است. اما با گذشت زمان بیماری بر کار و روابط آن ها با دیگران تأثیر می گذارد.
اختلال دوقطبی
افراد مبتلا به این نوع بیماری بین دوره های افسردگی و شیدایی (نشاط بیش از اندازه) در نوسان هستند. علائم شیدایی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- کم شدن نیاز به خواب
- اعتماد به نفس بیش از حد
- افکار پیاپی
- رفتار بی محابا
- افزایش انرژی
تغییرات خلقی معمولاً تدریجی هستند اما ممکن است ناگهانی نیز بروز کنند.
اختلال عاطفی فصلی
این بیماری نوعی افسردگی است که به دنبال تغییر فصلی ظاهر می شود. اغلب در پاییز یا زمستان یا زمانی که نور خورشید کاهش می یابد، شروع می شود.
درمان حرفه ای برای تمام انواع افسردگی ضروری است.
پست مرتبط با افسردگی : اختلال افسردگی اساسی بر اساس DSM5
درمان معمولاً شامل دارو درمانی، رواندرمانی یا هردو است
دارو درمانی
داروهای ضد افسردگی می توانند در تسهیل بهبود علائم افسردگی و بازگشت فرد به عملکرد عادی مفید باشند. این داروها اعتیادآور نیستند. همیشه به دقت دستورات پزشک خود را اجرا و هرنوع عوارض جانبی را گزارش کنید. حتماً موارد زیر را با پزشک خود درمیان بگذارید:
-تمام داروها یا موادی که مصرف می کنید (از جمله الکل و موادمخدر)
-مصرف هرنوع داروی گیاهی، مکمل غذایی یا ویتامین
رواندرمانی افسردگی
این روش می تواند به بسیاری از بیماران افسرده کمک کند تا خود را بشناسند و با مشکلاتشان کنار بیایند. به عنوان مثال:
-درمان بین فردی از طریق تغییر در روابطی که بر افسردگی مؤثرند، عمل می کنند.
-درمان شناختی رفتاری به بیمار کمک می کند تا افکار و الگوهای رفتاری منفی خود را عوض کند.
سایر درمان های افسردگی
الکتروشوک درمانی
ممکن است برای افسردگی های شدیدی که به سایر درمان ها جواب نمی دهند، مورد استفاده قرار گیرد. در این روش مقدار دقیق و معینی از جریان الکتریکی در یک مدت کوتاه وارد مغز می شود. بیمار را درحین عمل بیهوش می کنند بنابراین درمان دردناک نیست. این درمان می تواند عوارض کوتاه مدتی از قبیل از دست دادن موقت حافظه و خستگی ایجاد کند. در مورد عوارض و منافع آن با پزشک خود مشورت کنید.
نوردرمانی
قرارگرفتن در معرض نور مصنوعی شدید، اغلب به بیماران مبتلا به اختلال عاطفی فصلی کمک می کند.
افسردگی را می توان اغلب به صورت سرپائی و بدون نیاز به بستری شدن با موفقیت درمان کرد.
افرادی که افسردگی را درمان می کنند
روانشناسان
کارشناس مشکلات روانشناختی هستند. آن ها می توانند در تشخیص و درمان به روانپزشک کمک کنند.
رواندرمانگران
متخصصانی هستند که به رواندرمانی بیماران می پردازند.
روانپرستاران
پرستاران دوره دیده ای هستند که در کار رواندرمانی و آموزش بیماران و مراقبت در مصرف داروها کمک می کنند.
پزشک عمومی و داخلی
این پزشکان معمولاً تشخیص اولیه افسردگی را می دهند و علل پزشکی آن را تشخیص داده و درمان می کنند. آن ها درصورتی که لازم باشد بیمار را به روانپزشک معرفی می نمایند و در بعضی موارد خاص ممکن است خود به درمان افسردگی بپردازند.
روانپزشکان
پزشکانی هستند که به افراد مبتلا به مشکلات عاطفی و روانشناختی کمک می کنند. آن ها بیماری را تشخیص داده، بیماران را مورد مشاوره قرار داده و دارو تجویز می کنند.
مددکاران اجتماعی
دربیمارستان ها، درمانگاه ها و مؤسسات بهزیستی، در امر ارجاع بیماران برای درمان، حمایت و تأمین شغلی و اجتماعی فعالیت دارند.
یادتان باشد رمال و فالگیر جزو افراد درمان کننده افسردگی نیستند.
اقدامات لازم در افسردگی
هنگامی که علائم افسردگی را در خودتان یا کسی که او را می شناسید می بینید:
با پزشک مشورت کنید
علائم بیماری را با او درمیان بگذارید. پزشک شمارا به طور کامل معاینه می کند. از دستورات پزشک در مورد ارجاع به متخصص یا پیگیری های بعدی دقیقاً پیروی کنید.
مشکلاتتان را با یکی از دوستانتان درمیان بگذارید
درصورت امکان مشکلات خاص خود را با افرادی که درگیر ماجرا هستند، مطرح کنید.
توقع زیاد از خودتان نداشته باشید
از تلاش برای رسیدن به هدف های دشوار و دور از دسترس خودداری کنید و زیر بار مسئولیت های سنگین نروید.
به خودتان استراحت دهید
به فعالیت های خوشایند و مورد علاقه از قبیل پیاده روی، مهمانی و غیره بپردازید.
ورزش کنید
ورزش به شما کمک می کند تا آرامش بیابید و در بهبود خوابتان هم مؤثر است. قبل از شروع ورزش با پزشک خود مشورت کنید.
از استرس های اضافی پرهیز کنید
همچنین از تغییرات عمده در زندگی.
پایان سخن اینکه …
درباره افسردگی بیشتر بدانید و بیاموزید
- واقعیت ها را در مورد افسردگی ، علل، انواع و درمان آن درک کنید.
- علائم افسردگی را بشناسید.
- اگر دچار این علائم هستید، از متخصصان کمک بگیرید.
اختلال دوقطبی چیست؟
این اختلال نوعی بیماری روانی است که باعث نوسان های شدید در خلق می شود. بیمار مبتلا به اختلال دوقطبی این دوره ها را پشت سر می گذارد:
دوره شیدایی (مانیا)
احساس شادی دیوانه وار
فرد اعتماد به نفس و انرژی بیش از حدی در خود حس می کند که اغلب منجر به رفتارهای بی محابا می شود.
دوره افسردگی
احساس اندوه ناتوان کننده
فرد علاقه چندانی نسبت به چیزهایی که زمانی لذت بخش بودند، ندارد و به سختی می تواند از پس کارهای روزمره اش برآید.
خلق عادی
که درمیان دوره های شیدایی و افسردگی است.
- اختلال دوقطبی قبلاً بیماری مانیا – دپرسیو (شیدایی – افسردگی) نام داشت.
چرا باید درباره این بیماری بدانیم؟
زیرا شما یا کسی که شما او را می شناسید ممکن است دچار این بیماری باشد.
اگر اختلال دوقطبی درمان نشود می تواند زندگی فرد را نابود کند. این بیماری ممکن است منجر به عواقب زیر شود:
- عذاب فکری
- مشکل با خانواده، دوستان و همکاران
- عملکرد شغلی ضعیف
- بحران شدید مالی
- مرگ ناشی از رفتارهای بی محابا یا خودکشی
اما اختلال دوقطبی قابل درمان است. درواقع این بیماری یکی از درمان پذیرترین بیماری های روانی است.
افراد مبتلا به اختلال دوقطبی سوار یک سرسره عاطفی هستند.
در دوره شیدایی،
بیمار ممکن است:
- احساس کند در بام جهان است
- اعتماد به نفس بیش از حدی پیدا کند
- دچار هذیان شود، مثلاً معتقد باشد که رابطه ویژه ای با یک فرد مشهور دارد
- تحرک زیادی پیدا کند و بخواهد در مدت زمان کوتاهی برنامه های متعددی را انجام دهد
- کمتر بخوابد، اما احساس خستگی نکند
- افکار پیاپی داشته باشد و با سرعت و پشت سرهم صحبت کند
- قضاوت در مورد نتیجه اعمالش را از دست بدهد که می تواند منجر به رانندگی بی محابا، سرمایه گذاری های نامعقول یا سایر رفتارهای خطرناک شود
- حواسش به آسانی پرت شود.
در حین دوره افسردگی ،
بیمار ممکن است:
- احساس بی ارزشی، ناامیدی و درماندگی کند
- علاقه اش را نسبت به دیگران یا کار از دست بدهد
- وزنش کم یا زیاد شود
- دائماً احساس خستگی کند
- بیش از حد بخوابد یا در خواب رفتن مشکل داشته باشد
- اشکال در تمرکز فکر داشته باشد
- بدون دلیل واضح دچار دردهای پراکنده شود
- به مرگ فکر کند یا اقدام به خودکشی نماید.
طول هر دوره ممکن است متفاوت باشد
هر دوره ممکن است چند روز تا چند ماه طول بکشد. علاوه بر این اغلب هیچ راهی نیست که بتوان زمان شروع دوره های شیدایی یا افسردگی را پیش بینی کرد (چرخش سریع نام حالتی است که بیمار دچار ۴حمله بیماری یا بیشتر در طول سال می شود. چنین بیماری ممکن است مستعد ابتلا به علائم شدیدتری باشد.)
توجه: علائم اختلال دوقطبی ممکن است مشابه سایر بیماری ها باشد، تنها رسیدن به تشخیص دقیق اختلال دوقطبی، انجام یک معاینه کامل است.
چه چیز باعث اختلال دوقطبی می شود؟
دانشمندان در این مورد اطمینان کافی ندارند، اما عوامل زیر ممکن است مؤثر باشد:
ارث
اختلال دوقطبی ممکن است در چند نفر از اعضای یک خانواده دیده شود. مطالعات نشان می دهند افرادی که ژن خاصی را به ارث می برند استعداد بیشتری برای ابتلاء به این بیماری دارند.
تغییرات شیمیایی
پژوهشگران تحقیقات متعددی بر تغییرات شیمیایی مغز انجام داده اند، تا مشخص شود چگونه این تغییرات ممکن است با اختلال دوقطبی مرتبط باشند.
مشکلات مالی، بیماری های جسمانی
یا سایر عوامل استرس زا می توانند باعث شعله ور شدن دوره های شیدایی، افسردگی شوند.
اختلال دوقطبی درمان پذیر است
غالباً از دارو درمانی توأم با رواندرمانی استفاده می شود.
داروهای تثبیت کننده خلق
از قبیل لیتیوم، والپروآت و کاربامازپین رایج ترین داروهایی هستند که در درمان اختلال دوقطبی بکار می روند. به نظر می رسد این داروها از طریق تأثیر بر برخی واسطه های شیمیایی در مغز عمل می کند.
احتمال بروز عوارض جانبی
با این داروها هم مثل هر داروی دیگری وجود دارد. حتماً در مورد عوارض جانبی از پزشک خود بپرسد. در این صورت شما از قبل می دانید که باید منتظر چه علائمی باشید.
پایش دقیق دارو
برای پیشگیری از عوارض شدید لازم است. حتماً طبق دستور پزشک خود، آزمایش های خونی یا سایر بررسی های آزمایشگاهی را انجام دهید.
تنظیم مقدار دقیق دارو نیاز به زمان دارد
حوصله داشته باشید. بسیاری از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی به راحتی و با موفقیت از داروهای تثبیت کننده خلق استفاده می کنند.
رواندرمانی به بسیاری از بیماران مبتلا به افسردگی کمک می کند
این نوع درمان معمولاً توأم با دارودرمانی به کار می رود. رواندرمانی به بیماران کمک می کند تا:
-احساسات منفی در مورد خود و دیگران را به احساسات مثبت تبدیل کنند.
-راه های جدیدی برای ارتباط موفق با دیگران پیدا کنند. افراد خانواده هم ممکن است مهارت هایی را بیاموزند که به آن ها کمک کند تا بهبودی کامل بیمار، بتوانند با علائم بیماری کنار بیایند.
الکتروشوک درمانی: عبارت است از ارسال مقدار معینی از جریان الکتریکی به داخل مغز. این روش، درمان مؤثر و کم ضرری است برای بیماران شدیداً افسرده ای که:
-به دارو پاسخ نمی دهند.
-قادر به مصرف بعضی داروهای خاص نیستند.
-ممکن است اقدام به خودکشی کنند.
خانواده و دوستان هم می توانند در افسردگی کمک کنند. چطور؟
بیمار را تشویق کنید:
که برنامه درمانی خود را پیگیری کند. این راه بهترین راه غلبه بر اختلال دوقطبی است.
از بیمار حمایت کنید:
اختلال دوقطبی ممکن است به اعتماد به نفس بیمار لطمه بزند. نهایت سعی خود را به کار برید تا بیمار بتواند در مورد خود تصویر ذهنی مثبتی پیدا کند.
-بشناسید که چه علائمی: نشان دهنده شروع شیدایی یا افسردگی است. در صورت بروز این علائم بیمار را وادارکنید با پزشک خود تماس بگیرد، یا در صورت لزوم خودتان این کار را انجام دهید.
-در صورت لزوم از دیگران کمک بگیرید
به خصوص وقتی بیمار راجع به خودکشی صحبت می کند یا تهدید به خودکشی می کند. در این حالت با پزشک، بیمارستان یا صدای مشاور تماس بگیرید. نزد بیمار بمانید تا کمک برسد.
آیا لازم است بیمار مبتلا به اختلال دوقطبی در بیمارستان بستری شود؟
اگر او در معرض خطر خودکشی باشد یا رفتارش امنیت دیگران را به خطر اندازد، ممکن است بستری ضرورت پیدا کند.
اختلال سیکلوتایمی(خوی ادواری) چیست؟
این بیماری نوعی اختلال خلقی است که با دوره های افسردگی و اشکال خفیف تری از شیدایی مشخص می شود. این حالت ممکن است دوسال یا بیشتر طول بکشد. علائم آن به شدت اختلال دوقطبی نیست و کمتر از آن هم ادامه پیدا می کند.
آیا بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی می توانند کار کنند؟
بادرمان مناسب و حمایت کافی از بیمار، زندگی عادی و پربار درخانه و در محل کاملاً امکانپذیر است.
پایان سخن اینکه…
اختلال دوقطبی درمانپذیر است
- علائم دوره های افسردگی و شیدای را بشناسید.
- اگر دچار این بیماری هستید برنامه درمانی را دنبال کنید.
- درصورت نیاز از دیگران کمک بگیرید.
درمان اختلال دوقطبی به شما کمک می کند از زندگی خود حداکثر استفاده را ببرید!