مقیاس افسردگی اضطراب استرس (DASS) لاویبوند ، ۱۹۹۵

مقیاس افسردگی اضطراب استرس (DASS)

Depression- Anxiety- Stress Scale

مقیاس افسردگی ، اضطراب ، استرس ( DASS، لاویبوند و لاویبوند ، ۱۹۹۵ )مجموعه ای از سه مقیاس خود گزارش دهی برای ارزیابی حالات عاطفه منفی در افسردگی ، اضطراب و استرس است .

کاربرد این مقیاس اندازه گیری شدت نشانه های اصلی افسردگی ، اضطراب و استرس است . برای تکمیل پرسشنامه فرد باید وضعیت یک نشانه را در طول هفته گذشته مشخص کند . از آنجا که این مقیاس می تواند مقایسه ای از شدت علایم در طول هفته های مختلف فراهم کند ، می توان از آن برای ارزیابی پیشرفت درمان در طول زمان استفاده کرد .

اعتبار و روایی مقیاس افسردگی اضطراب استرس (DASS)

آنتونی و همکاران (۱۹۹۸) مقیاس مذکور را در مورد تحلیل عاملی قرار دادند که نتایج پژوهش آنان مجدداً حاکی از وجود سه عامل افسردگی ، اضطراب و تنیدگی بود . نتایج این مطالعه نشان داد که ۶۸ درصد از واریانس کل مقیاس توسط این سه عامل مورد سنجش قرار می گیرد. ارزش ویژه عوامل تنیدگی ، افسردگی و اضطراب در پژوهش مذکور به ترتیب برابر ۰۷/۹ ،۸۹/۲،۲۳/۱وضریب آلفا برای این عوامل به ترتیب ۹۷/۰، ۹۲/۰ ، ۹۵/۰ بود . همچنین نتایج محاسبه همبستگی میان عوامل در مطالعه آنتونی و همکاران (۱۹۹۸) حکی از ضریب همبستگی ۴۸/۰ میان دو عامل افسردگی و تنیدگی ، ضریب همبستگی ۵۳/۰ بین اضطراب و تنیدگی و ضریب همبستگی ۵۳/۰ بین اضطراب و تنیدگی و ضریب همبستگی ۲۸/۰بین اضطراب و افسردگی بود . روایی و اعتبار این پرسشنامه در ایران توسط سامانی و جوکار (۱۳۸۶) مورد برسی قرار گرفته است که اعتبارباز آزمایی را برای مقیاس افسردگی ، اضطراب و تنیدگی به ترتیب برابر ۸۰/۰ ، ۷۶/۰ و ۷۷/۰ و آلفای کرونباخ را برای مقیاس افسردگی ، اضطراب و تنیدگی به ترتیب برابر ۸۱/۰ ، ۷۴/۰ و ۷۸/۰ گزارش نموده اند. در برسی روایی این مقیاس شیوه ی آماری تحلیل عاملی از نوع تاییدی و به روش مولفه های اصلی مورد استفاده قرار گرفت . مقدار عددی شاخص KMO برابر با ۹۰۱۲/۰ و نیز شاخص X2 در آزمون کرویت بارتلت برابر ۹۳/۳۰۹۲ بود که در سطح ۰۰۰۱/۰ معنی دار بود و حکایت از کفایت نمونه و متغیرهای انتخاب شده برای انجام تحلیل عاملی داشت . بر اساس تحلیل عاملی انجام شده توراُم با چرخش وایماکس بر روی گویه های پرسشنامه و با ملاک قرار دادن مقادیر ویژه وشیب نمودار اسکری سه مقیاس فرعی استخراج شد که عبارتند از : افسردگی ، اضطراب و تنیدگی که در راستای عامل های آزمون اصلی DASS می باشد .

نمره گذاری و تفسیر نمرات مقیاس افسردگی ، اضطراب ، استرس (DASS)

هر یک از خرده مقیاس های DASS شامل ۷ سوال است که نمره نهایی هر کدام از طریق مجموع نمرات سوال های مربوط به آن به دست می آید ( جدول ۱) . هر سوال از صفر (اصلا در مورد من صدق نمی کند ) تا ۳ ( کاملا در مورد من صدق می کند ) نمره گذاری می شود از آنجا که DASS-21 فرم کوتاه شده مقیاس اصلی (۴۲ سوالی ) است ، نمره نهایی هر یک از این خرده مقیاس ها باید ۲ برابر شود . سپس با مراجعه به جدول شماره ۲ می توان شدت علایم را مشخص کرد ( لاویبوند و لاویبوند ، ۱۹۹۵) .

جدول ۱- خرده مقیاس ها و سوال های مربوط به آنها

خرده مقیاس ها	سوال ها
افسردگی	۲۱،۱۷،۱۶،۱۳،۱۰،۵،۳
اضطراب	۲۰،۱۹،۱۵،۹،۷،۴،۲
استرس	۱۸،۱۴،۱۲،۱۱،۸،۶،۱

جدول ۲- شدت هر یک از خرده مقیاس های مقیاس افسردگی ، اضطراب ، استرس (DASS)

شدت	افسردگی	اضطراب	استرس
عادی	۹-۰	۷-۰	۱۴-۰
خفیف	۱۳-۱۰	۹-۸	۱۸-۱۵
متوسط	۲۰-۱۴	۱۴-۱۰	۲۵-۱۹
شدید	۲۷-۲۱	۱۹-۱۵	۳۳-۲۶
بسیار شدید	۲۸	۲۰	۳۳

DASS-21

آیتمهای مقیاس افسردگی اضطراب استرس (DASS)

خواهشمند است هر یک از جملات زیر را به دقت بخوانید و با علامت * مشخص کنید که هر جمله تا چه اندازه در مورد شما صدق می کند . توجه داشته باشید که جمله درست وغلطی وجود ندارد . وقت زیادی روی هر جمله صرف نکنید.

	جملات	اصلا	کم	متوسط	زیاد
۱	برایم مشکل است آرام بگیرم .
۲	متوجه شده ام دهانم خشک می شود .
۳	فکر نمی کنم بتوانم هیچ نوع احساس خوبی را تجربه کنم.
۴	تنفس کردن برایم مشکل است .
۵	برایم سخت است در انجام کار پیشقدم شوم .
۶	به موقعیت هایم به طور افراطی واکنش نشان می دهم .
۷	در بدنم احساس لرزش می کنم
۸	احساس می کنم انرژی روانی زیادی مصرف می کنم .
۹	نگرانم که مبادا در بعضی موقعیت ها دچار ترس شوم یا به کار احمقانه ای دست بزنم.
۱۰	احساس می کنم چیزی ندارم که منتظرش باشم .
۱۱	خودم را پریشان و سردر گم احساس می کنم .
۱۲	آرام بودن و در آرامش به سر بردن برایم مشکل است .
۱۳	احساس دل مردگی و دل شکستگی دارم .
۱۴	نسبت به هر چیزی که مرا از کار باز دارد بی تحمل و نابردبارم (صبر و تحمل ندارم ) .
۱۵	احساس می کنم که هر لحظه ممکن است دچار ترس و وحشت شوم .
۱۶	قادر نیستم درباره خیلی چیزها شور و شوق از خود نشان دهم .
۱۷	احساس می کنم به عنوان یک فرد ارزش زیادی ندارم .
۱۸	فکر می کنم بسیار حساس و زود رنج هستم .
۱۹	بدونه اینکه هیچ گونه فعالیت بدنی انجام دهم متوجه شده ام که قلبم غیر عادی کار می کند ( مثلا ضربان شدید قلب یا از کار افتادن آن برای چند لحظه ) .
۲۰	بدن هیچ دلیل موجهی احساس ترس می کنم .
۲۱	احساس می کنم زندگی بی معنا است .